Jednym z oferowanych Siłom Zbrojnym RP statków powietrznych jest bezzałogowy system powietrzny (BSP) Falco EVO, proponowany przez włoski koncern Leonardo w postępowaniu o kryptonimie “Gryf”, dotyczącym zakupu bezzałogowców klasy taktycznej średniego zasięgu.
W standardowej konfiguracji Falco EVO obejmuje od trzech do pięciu aparatów latających (platformy powietrzne), naziemną stację kierowania i kontroli (GCS), naziemny terminal danych (GDT), sprzęt do obsługi naziemnej (GSE) i wyposażenie obsługowe. BSP jest przeznaczony do obserwacji sytuacji naziemnej oraz wykonywania uderzeń na wybrane cele. Platforma powietrzna Falco EVO została zbudowana w układzie górnopłata z podwójnym dwubelkowym usterzeniem pionowym połączonym statecznikiem poziomym. Układ napędowy obejmuje wysokoprężny silnik spalinowy o mocy 58 kW (80 KM) z trójłopatowym śmigłem pchającym. Aparat ma stałe podwozie trójpodporowe z kółkiem przednim. Falco EVO może przenosić zestaw wyposażenia zadaniowego, które umożliwia wykrywanie, klasyfikację, identyfikację i śledzenie celów w czasie rzeczywistym w spektrum obrazowym lub radiolokacyjnym. Zasadniczymi sensorami są umieszczony w części nosowej radar obserwacyjny Gabbiano TS Ultra-Light z płaską anteną szczelinową, pracujący w różnych trybach, w tym syntetycznej apertury (SAR) oraz zamontowana pod kadłubem głowica optoelektroniczna rodziny. Płatowiec może być wyposażony w system identyfikacji swój-obcy (IFF), system automatycznej identyfikacji statków (AIS), radiostacje łączności z siłami lądowymi/morskimi (DMR) oraz urządzenia rozpoznania i walki elektronicznej lub system retranslacji łączności.
Falco EVO w locie.
W przypadku bezzałogowca tej wielkości operującego na średnich i dużych wysokościach zasadniczym problemem jest skuteczna powierzchnia odbicia radiolokacyjnego płatowca, której największą składową jest silnik stanowiący jednolity blok metalu oraz śmigło pracujące z dużą prędkością obrotową. W związku z tym najskuteczniejszymi metodami obrony przed wykryciem są odpowiedni profilu lotu oraz zakłócenia elektroniczne, w tym generowane przez pokładowe systemy zakłócające, a przed zestrzeleniem – zastosowanie zaawansowanych systemów samoobrony. Aparat jest wyposażony w system wsparcia elektronicznego Sage ESM umożliwiający rozpoznanie emisji elektromagnetycznych, lokalizację emiterów i rodzaju środków bojowych przeciwnika.
Zgodnie z wymaganiami użytkowników Falco EVO może być przystosowany do przenoszenia uzbrojenia na dwóch belkach, po jednej pod każdym skrzydłem. Maksymalna masa startowa wynosi 650 kg, a udźwig 100–120 kg, w tym planowanego uzbrojenia 30–40 kg. Pułap operacyjny to 6000 m, a długotrwałość lotu sięga 24 godzin.
BSP wyposażony jest w radar SAR i głowicę optoelektroniczną.
Normalna procedura operacyjna obejmuje automatyczny start i lądowanie oraz lot po zaprogramowanej trasie z wykryciem i automatycznym śledzeniem celów, w tym obiektów poruszających się. System łączności i wymiany danych zapewnia dwustronną komunikację w zasięgu wzroku (LOS) w czasie rzeczywistym na dystansie do 200 km, w zależności od wysokości lotu BSP. System jest wyposażony w dwuzakresowy szerokopasmowy system łączności satelitarnej, przez co zasięg zasięg komunikacji (BLOS) jest w praktyce ograniczony jedynie możliwościami platformy latającej i jej zasięgu w locie poziomym. Falco EVO jest przystosowany do działania w każdych warunkach pogodowych i certyfikowany do operowania w cywilnej kontrolowanej przestrzeni powietrznej.
Naziemna stacja kontroli GCS spełnia rolę stanowiska kierowania i kontroli misji i jest połączona z terminalem łączności GDT. GCS jest wyposażona w system zarządzania ATOS umożliwiający planowanie operacji lotniczych, współpracę z innymi platformami i stanowiskami dowodzenia, kontrolę przedstartową, zarządzanie operacją lotniczą, w tym zmianę parametrów w czasie lotu, tzw. debriefing przebiegu misji i zadania symulacyjne do szkolenia operatorów. GCS pracuje w trybie bezpośredniej łączności z BSP lub w trybie off-line i przesyła dane do wybranej sieci dowodzenia w ujednoliconym standardzie STANAG 4609.
Umieszczony w nosie BSP radar Gabbiano TS Ultra-Light (makieta).
Poza misjami typowo wojskowymi BSP Falco EVO może wspierać działania służb państwowych, policji, straży granicznej, a także operacje monitorowania środowiska, kontrolowania lasów i upraw, gospodarki morskiej, energetyki (kontrola linii energetycznych i rurociągów przesyłowych), działań humanitarnych.
Falco EVO dla Polski
Falco EVO jest oferowany w polskim postępowaniu kryptonim “Gryf” dotyczącym zakupu bezzałogowców klasy taktycznej średniego zasięgu. Program ten rozpoczęto jeszcze w czerwcu 2012 roku i w następnych latach prowadzono fazę analityczno-koncepcyjną, w której ramach zmieniano kilkukrotnie formę i tryb pozyskania systemów (od zakupu konstrukcji od oferentów zagranicznych, po opcję dostarczenia systemów przez krajowe podmioty współpracujące z partnerami zagranicznymi). To oraz redefinicja priorytetów modernizacji technicznej Sił Zbrojnych RP po 2016 roku w istotnym stopniu wpłynęły na wydłużenie procesu decyzyjnego. W 2021 roku zakończono fazę analityczno-koncepcyjną, a obecnie trwa postępowanie sprawie pozyskania BSP Gryf w trybie negocjacji z kilkoma wykonawcami. Według nadal obowiązujących planów potencjalne zamówienie ma objąć 13 zestawów bezzałogowców (po cztery aparaty latające w zestawie) z terminami dostaw w latach 2026–2035. W razie wyboru BSP Falco EVO w programie Gryf oferta koncernu Leonardo zakłada produkcję elementów systemu w polskim zakładzie PZL-Świdnik.
Reklama
Zobacz również
Reklama
Reklama
