Aichi E13A, w kodzie alianckim znany jako Jake, był najliczniej produkowanym i najpowszechniej stosowanym podczas drugiej wojny światowej japońskim wodnosamolotem rozpoznawczym. Został skonstruowany w 1938 roku jako następca przestarzałego wodnosamolotu Kawanishi E7K. Operował zarówno z pokładów okrętów, jak i przybrzeżnych baz lądowych. Służył do rozpoznania, atakowania celów nawodnych i naziemnych, eskortowania konwojów, wykrywania okrętów podwodnych, ratowania rozbitków oraz szkolenia pilotów. Oprócz w Japonii był też wykorzystywany w lotnictwie morskim Tajlandii i Francji.
Wodnosamoloty rozpoznawcze (suijō teisatsuki; w skrócie suitei; w systemie oznaczeń kodowych oznaczone literą E) były pierwszymi samolotami wykorzystywanymi na dużą skalę przez Japońską Cesarską Marynarkę Wojenną (Dai Nippon Teikoku Kaigun). Jednosilnikowe dwu- lub trzymiejscowe maszyny, zdolne do startu z wody i wodowania, doskonale nadawały się do bliskiego i dalekiego rozpoznania na rzecz zespołów floty oraz korygowania ognia artylerii okrętowej. Mogły działać zarówno z pokładów okrętów (pancerników, krążowników, okrętów-baz wodnosamolotów, a nawet okrętów podwodnych), jak i z baz lądowych położonych na wybrzeżach mórz, jezior lub rzek. W pierwszym przypadku startowały za pomocą katapulty, a po zakończeniu misji wodowały w pobliżu okrętu i były podnoszone dźwigiem na pokład. W drugim okazały się niezastąpione na obszarach pozbawionych stałych lotnisk na lądzie, m.in. na licznych atolach i wyspach na Pacyfiku.
Wodnosamoloty rozpoznawcze odgrywały bardzo ważną rolę w działaniach japońskiej floty – wczesne wykrycie nieprzyjacielskich okrętów pozwalało bowiem lepiej przygotować się do bitwy – więc Cesarska Marynarka Wojenna przywiązywała dużą wagę do ich rozwoju. Do początku lat 30. wykształciły się dwa rodzaje takich maszyn – dwu- i trzymiejscowe. Wodnosamoloty dwumiejscowe miały zazwyczaj jeden pływak główny pod kadłubem i dwa pomocnicze (stabilizujące) pod skrzydłami. Były relatywnie małe i lekkie, dzięki czemu mogły operować również z mniejszych okrętów (np. krążowników lekkich i okrętów podwodnych). Miały niewielki zasięg, ale za to były dość zwrotne. Drugi członek załogi pełnił funkcję nie tylko radiooperatora i strzelca pokładowego, lecz także obserwatora i nawigatora. Wodnosamoloty tego rodzaju służyły do bliskiego rozpoznania i korygowania ognia artylerii.
Wodnosamoloty trzymiejscowe miały dwa pływaki, dzięki czemu były stabilniejsze na wodzie, więc mogły startować i wodować przy wyższych stanach morza. Były większe, cięższe i mniej zwrotne niż wodnosamoloty dwumiejscowe, ale za to miały większy zasięg i długotrwałość lotu, więc służyły głównie do dalekiego rozpoznania. Trzeci członek załogi przejął funkcje nawigatora, obserwatora i bombardiera. Oba rodzaje wodnosamolotów były uzbrojone w co najmniej dwa karabiny maszynowe kal. 7,7 mm – stały uruchamiany przez pilota i ruchomy obsługiwany przez strzelca. Stały kaem służył do ostrzeliwania celów nawodnych i naziemnych oraz walki z napotkanymi nieprzyjacielskimi (wodno)samolotami rozpoznawczymi, a ruchomy do samoobrony w razie ataku nieprzyjacielskich myśliwców. Mogły też przenosić niewielki ładunek bomb.
Reklama
Zobacz również
Reklama
Reklama
