Transporter czołgów M19, składający się z ciągnika balastowego M20 (Diamond T 980/981) i 12-kołowej przyczepy M9, powstał jako wynik kilku pozornie niezwiązanych ze sobą czynników. Pierwszym była dostrzeżona pod koniec lat 30. przez Brytyjskie Ministerstwo Wojny niewystarczająca liczba transporterów czołgów, drugim brak wystarczającej mocy zakładów produkcyjnych Scammell w Watford będących jednym brytyjskim producentem tego typu pojazdów, kolejnym natomiast klęska Brytyjskich Sił Ekspedycyjnych w maju 1940 roku, w wyniku której przepadły praktycznie wszystkie pojazdy wysłane do Francji, co spowodowało jeszcze większe niedobory w taborze. W tym samym czasie Armia Amerykańska rozpoczęła dynamiczny proces przekształcania w nowoczesne i w pełni zmechanizowane siły, w co zaangażowano większość rodzimego przemysłu samochodowego. Brytyjska Komisja do spraw Zakupów w USA (British Purchasing Commission in the USA) zwróciła się do kilku producentów ciężkich samochodów ciężarowych, w tym Mack, FWD, Ward LaFrance, Diamond T i White, o zbadanie możliwości opracowania i wyprodukowania ciężkiego ciągnika, który mógłby uzupełnić niewystarczającą liczbę transporterów czołgów Scammell Pioneer. W rezultacie powstał Diamond T Model 980, 12-tonowy ciągnik o charakterystycznej potężnej masce mieszczącej silnik wysokoprężny Hercules DFXE. Od chwili wprowadzenia do służby pierwszych egzemplarzy do jednostek brytyjskiej 8. Armii w Afryce Północnej Diamond T stał się podstawowym transporterem czołgów armii brytyjskiej i pozostał nim aż do połowy lat 50. Co ciekawe, był to bodaj jedyny pojazd zaprojektowany specjalnie dla Armii Brytyjskiej, który został również przyjęty na uzbrojenie przez US Army.
Zakupy a polityka
W sierpniu 1935 roku prezydent Franklin D. Roosevelt doprowadził do uchwalenia w Kongresie USA „Ustawy o neutralności” (Neutrality Act), która miała na celu trzymać USA z dala od przyszłych konfliktów w Europie i określała, że w przypadku wybuchu wojny zagrażającej bezpieczeństwu USA automatycznie wejdzie w życie embargo na broń. Kolejna ustawa z lutego 1936 roku zabraniała udzielania pożyczek i linii kredytowych na sprzęt wojskowy jakiemukolwiek walczącemu państwu. Pod koniec 1938 roku, Prezydent i Departament Stanu zdecydowali się, że ustawa ta realnie będzie wspierać III Rzeszę i jej sojuszników, ponieważ uniemożliwia Wielkiej Brytanii, Francji czy Holandii zakup broni i samolotów z USA. Amerykańska administracja próbowała zmienić ustawę, wprowadzając zapis „Cash and Carry”, który zezwalałby na sprzedaż amerykańskiego sprzętu wojskowego pod warunkiem, że towary zostały zakupione za gotówkę i zostały przetransportowane na ryzyko kupującego przez jego własne statki, wypływające z portów spoza USA. Poprawka dotyczyła jednak tylko towarów nie objętych wcześniejszym embargiem. W lipcu 1939 roku Arthur Balfour, prezes Arthur Balfour & Company i C Meadows & Company, złożył wizytę w USA w celu omówienia możliwości powołania oficjalnej brytyjskiej misji zakupowej. Decyzję o jej powołaniu przyspieszyło wypowiedzenie wojny Niemcom przez Wielka Brytanię i Francję we wrześniu 1939 roku. W listopadzie 1939 roku uchwalono kolejną „Ustawę o Neutralności” tym razem już skutecznie znoszącą embargo na zakup broni, umożliwiając objęcie całego handlu z krajami walczącymi na zasadach „Cash and Carry”, jednocześnie dając rządowi USA poczucie, że pozostał neutralny.
Brytyjska Komisja do spraw Zakupów od razu rozpoczęła intensywną działalność, szczególnie interesując się ciężkimi samochodami ciężarowymi, których rozwój w Wielkiej Brytanii w latach międzywojennych był w dużej mierze ignorowany. Skontaktowano się z wieloma firmami, w tym Mack, FWD, Ward LaFrance, Diamond T czy White. Chodziło głównie o zbadanie możliwości szybkiego opracowania i wyprodukowania ciężkiego ciągnika do transportera czołgów, który mógłby uzupełnić niewystraczającą liczbę ciągników Scammell Pioneer. Dość szybko wybór padł na firmę Diamond T, produkującą już ciężkie 4-tonowe ciężarówki Model 967-975 dla Armii Kanadyjskiej i Amerykańskiej. Opracowała ona ciągnik balastowy Model 980, przystosowany do holowania 40-tonowego ładunku na przyczepie. Produkcja rozpoczęła się w połowie 1941 roku, a pierwsze ciągniki ciężarowe były dostarczane po cenie 3250 funtów za sztukę.
Reklama
Zobacz również
Reklama
Reklama
