• Wtorek, 12 listopada 2024
X

Modernizacja włoskiego lotnictwa – nie tylko Aeronautica Militare

W ostatnich miesiącach uwagę większości obserwatorów przykuwały ogłoszenia o rozstrzygnięciach w głośnych postępowaniach zakupowych prowadzonych np. w Kanadzie, Szwajcarii, Australii czy Niemczech. Było to poniekąd zrozumiałe, jako że obfitowały one w liczne kontrowersje. Niemniej warto jednak pokusić się o przybliżenie procesów modernizacyjnych zachodzących w nieco bardziej uporządkowany sposób, a prowadzonych, co może być zaskakujące, we Włoszech. Obejmują one zarówno Aeronautica Militare (Siły Powietrzne), jak i lotnictwo Wojsk Lądowych oraz Marynarki Wojennej. Garść nowych danych dotyczących włoskich planów przyniosła druga połowa 2022 roku, kiedy to opublikowano szereg dokumentów dotyczących planów finansowych oraz modernizacyjnych przygotowanych przez instytucje podległe włoskiemu Ministerstwu Obrony.

Samoloty wielozadaniowe

W przypadku samolotów wielozadaniowych od kilku lat trwają już dostawy samolotów F-35A/B Lightning II. Obecnie obejmują one partię 28 maszyn wraz z niezbędnym wyposażeniem, częściami zamiennymi oraz usługami z zakresu wsparcia eksploatacji etc. Równocześnie z zakupem pierwszej partii myśliwców zainicjowano inwestycje mające na celu przygotowanie niezbędnej infrastruktury w bazach Amendola i Ghedi (przygotowania objęły również lotniskowiec Cavour). Pierwsze nowe samoloty trafiły do 13° Gruppo (dywizjonu) z 32° Stormo (skrzydła). Jednostka użytkuje Lightningi II począwszy od 2016 roku (wraz z odbiorem F-35A stała się pierwszą w Europie wyposażoną w maszyny tego typu). Jeszcze w 2018 roku samoloty 13° Gruppo osiągnęły wstępną gotowość operacyjną. Latem ubiegłego roku jednostka dysponowała już 12 F-35A oraz parą F-35B, przy czym trzy egzemplarze F-35A na co dzień stacjonowały w USA. Kolejną jednostką Aeronautica Militare, która zaczęła przezbrajać się na F-35A jest 6° Stormo, eksploatujące obecnie Tornado IDS (102° Gruppo i 154° Gruppo) oraz ECR (155° Gruppo). W tym przypadku jednostką, od której rozpoczęte zostało przezbrajanie jest odpowiadające za konwersję załóg 102° Gruppo. Docelowo to właśnie zadania Tornado przejąć mają F-35A (w praktyce Lightningi staną się również następcą maszyn AMX). Ostateczny termin wycofania ze służby włoskich Tornado nie został jednak jak na razie określony, a same samoloty są w ograniczonym stopniu, pozwalającym na wymianę przestarzałych lub trudno dostępnych podzespołów, modernizowane. Prowadzone prace ukierunkowane są więc raczej na podtrzymanie eksploatacji Tornado.

Kolejny etap wdrożenia F-35A we włoskich Siłach Powietrznych (określany mianem Phase 2a) obejmuje zamówienie i dostawę 27 Lightningów II wraz z wyposażeniem towarzyszącym. Ponadto, w ramach wspomnianej fazy programu resort obrony przedłuży umowę, na mocy której zapewniane jest wsparcie eksploatacji F-35 do 2030 roku. W tym czasie F-35 mają osiągnąć pełną gotowość operacyjną, przy czym nie będzie to oznaczało końca zakupów wspomnianych maszyn. Jeszcze przed końcem ubiegłego roku miały bowiem zostać rozpoczęte negocjacje w sprawie zakupu dalszych 35 samolotów tego samego typu w ramach tzw. Phase 2b (planowane wydatki na kontynuację programu F-35 mają osiągnąć do 2032 roku poziom 7 mld EUR). Włoski resort obrony planuje zakup w sumie 75 egzemplarzy F-35, w tym 15 F-35B przeznaczonych formalnie dla lotnictwa Marynarki Wojennej. F-35B na pokładzie lotniskowca Cavour zastąpią docelowo użytkowane obecnie samoloty AV-8B+ Harrier II. Nowe maszyny operować będą również z pokładu okrętu desantowego Trieste.

W służbie pozostają także 94 egzemplarze samolotów Eurofighter, stanowiące wyposażenie 4° Stormo (9° i 20° Gruppo), 36° Stormo (10° i 12° Gruppo), 37° Stormo (18° Gruppo) oraz 51° Stormo (132° Gruppo). Włoskie Eurofightery, przed którymi pozostają jeszcze przynajmniej dwie dekady służby, będą sukcesywnie modernizowane. Wśród systemów, które posłużą do ich modernizacji, znajdą się m.in. nowe radary z antenami z aktywnym sterowaniem elektronicznym Captor-E. Brytyjsko-włoskie porozumienie w sprawie współpracy przy opracowaniu radaru określanego też mianem European Common Radar System (ECRS) Mk 2 zostało zawarte jeszcze we wrześniu 2021 roku. Zapowiedzi towarzyszące podpisaniu umowy mówiły o osiągnięciu wstępnej gotowości operacyjnej przez nowy radar ok. 2025 roku, obecnie mowa jednak raczej o 2030 roku. W przypadku tych myśliwców poszerzony zostanie niewątpliwie również asortyment przenoszonego uzbrojenia podwieszanego. Nie do końca jasne pozostają w tym przypadku losy Eurofighterów Tranche 1, bowiem te maszyny były już oferowane na sprzedaż.

Następcą włoskich myśliwców Eurofighter docelowo miałby stać się samolot 6. generacji opracowany w ramach uruchomionego oficjalnie w grudniu 2022 roku wspólnego brytyjsko-włosko-japońskiego programuGlobal Combat Air Program (GCAP). Jako graniczną datę gotowości nowej maszyny w chwili zawarcia porozumienia międzyrządowego podano 2035 rok.

Transport i tankowanie w powietrzu

Opublikowany jeszcze latem ubiegłego roku plan wydatków włoskiego Ministerstwa Obrony na lata 2022–2024 (Documento Programmatico Pluriennale della Difesa 2022–2024, czyli dosłownie Wieloletni Dokument Planowania Obronnego na lata 2022–2024) potwierdził zamiar zakupu na potrzeby Aeronautica Militare dwóch nowych samolotów transportowo-tankujących Boeing KC-46A (określanych mianem KC-767B), które uzupełniłyby posiadaną flotę KC-767A. Dodatkowo, przedstawione plany resortu obrony uwzględniły modernizację do analogicznego standardu czterech posiadanych już samolotów KC-767A. Ujawnione kilka miesięcy później, w listopadzie 2022 roku, informacje zawarte w raporcie „Odnowa, wzmocnienie oraz zintegrowane wsparcie logistyczne floty ciężkich wielozadaniowych tankowców włoskich sił powietrznych”, przygotowanym przez wchodzącą w skład Sekretariatu Generalnego Obrony/Krajowej Dyrekcji ds. Uzbrojenia (SEGREDIFESA/DNA) Dyrekcję ds. Uzbrojenia Lotniczego i Zdatności do Lotu (ARMAEREO), rekomendowały jednak już nieco inne podejście do problemu. We wspomnianym opracowaniu zawnioskowano bowiem zakup sześciu fabrycznie nowych maszyn KC-46A, które miałyby zastąpić użytkowane do tej pory KC-767 (co ciekawe prawdopodobnie nie rozpatrywano w ogóle możliwości nabycia A330 MRTT). O ile wspomniana zmiana na pierwszy rzut oka mogłaby wydawać się nie do końca zrozumiała czy wręcz irracjonalna, to u jej podstaw leżą konkretne argumenty. Przyczyną zmiany podejścia do modernizacji i uzupełnienia floty samolotów transportowo-tankujących stały się bowiem kwestie techniczne i logistyczne. Zmiana wynika w tym przypadku z braku możliwości doprowadzenia starszych maszyn do identycznego standardu jak KC-46. Z podobnych powodów odrzucono również możliwość zakupu dwóch egzemplarzy używanych 767-300, a następnie ich konwersji do wariantu transportowo tankującego. Argumentem w tym przypadku jest m.in. wykorzystanie jako bazy dla KC-767 pasażerskiego wariantu Boeinga 767-200ER, podczas gdy KC-46A wykorzystują płatowce 767-2C, będące połączeniem wariantów 767-200ER (kadłub), 767-300F (skrzydła, podwozie, drzwi cargo, wzmocniona podłoga) oraz 767-400ER (kokpit i klapy). Dodatkowo, o ile w przypadku włoskich KC-767 zastosowano silniki GE CF6-80C2 (233,5–282 kN), to KC-46A wykorzystują jednostki napędowe Pratt & Whitney PW4062 (280 kN). Przy czym włoskie KC-767A są maszynami stosunkowo młodymi. Co prawda zostały zamówione jeszcze w 2002 roku, jednak ich dostawy zrealizowano w latach 2011–2012. Samoloty weszły w skład 8° Gruppo z 14° Stormo, stacjonującego w bazie Pratica di Mare w Pomezia w pobliżu Rzymu.

Reklama

Najnowsze czasopisma

Zobacz wszystkie
X
Facebook
Twitter
X

Dołącz do nas

X