Rosyjski pełnoskalowy atak na Ukrainę, zapoczątkowany 24 lutego 2022 roku, stał się w wielu krajach europejskich katalizatorem do uruchomienia, często odkładanych przez lata programów modernizacji sił zbrojnych. Niejednokrotnie prym wiodą w tym państwa tzw. wschodniej flanki NATO, w tym Finlandia, będąca jednym z najmłodszych członków Sojuszu Północnoatlantyckiego i mająca w naszym regionie najdłuższą granicę z Federacją Rosyjską. Gorące dyskusje towarzyszące wciąż unowocześnianiu Sił Zbrojnych RP mogą stać się również dobrym pretekstem do podsumowania dokonań, w tym zakresie, innych krajów regionu.
Finlandia
W przypadku Finlandii część najpoważniejszych programów modernizacyjnych rozstrzygnięto w praktyce w przededniu wybuchu nowej fazy wojny w Ukrainie. Przypomnieć należy podpisanie LoA (Letter of Acceptance) w sprawie zakupu 64 samolotów F-35A, do czego doszło 11 lutego 2022 roku. Stąd też lista umów zawartych po 24 lutego 2022 roku może w przypadku Finlandii nie obfitować w spektakularne kontrakty i na pierwszy rzut oka nie wydawać się zbyt imponująca, ale z drugiej strony, warto jednak wziąć pod uwagę liczbę rozstrzygniętych postępowań oraz ich wartość. Przyjrzyjmy się tym zakupom chronologicznie, skupiając się na tych najważniejszych.
Pod koniec września 2022 roku doszło natomiast do zawarcia wartej 58 mln EUR umowy na dostawy od Nammo Lapua granatników 66 KES12 PST (M72 EC LAW Mk I). Pierwsze z nich miały zostać dostarczone już w 2023 roku. Również we wrześniu 2022 doszło do zawarcia umów na dostawy kamizelek kuloodpornych oraz elementów oporządzenia (kieszenie). Dostawcami stały się firmy C.P.E. Production Oy oraz Savotta Oy.
W listopadzie 2022 roku fińskie Ministerstwo Obrony ogłosiło zakup kolejnych 38 armatohaubic samobieżnych Hanwha K9 kal. 155 mm za kwotę 134 mln EUR. Tym samym wykorzystano w całości opcję kontraktową towarzyszącą pierwotnej umowie z 2017 roku, w ramach której nabyto pierwszą partię 48 takich armatohaubic, potem uzupełnioną jeszcze w 2021 roku o 10 egzemplarzy. Również w listopadzie 2022 roku poinformowano o wspólnym zakupie amunicji kal. 57 mm typu 3P, przeznaczonej dla okrętowych armat Bofors 57 mm Mk 3, realizowanym przez szwedzką agencję zakupową (Försvarets materielverk, FMV). Dostawcą jest BAE Systems Bofors, a wartość transakcji oszacowano na 12,6 mln EUR.
Miesiąc później doszło do zawarcia umowy na rodzinę ppk Spike (SR, LR 2 oraz ER 2). Kontrakt realizowany jest poprzez NSPA i program partnerski Land Combat Missile, a jego wartość sięga 223,6 mln EUR. O ile Spike SR i LR2 zamówiono na potrzeby wojsk lądowych, to dysponujące większym zasięgiem ER 2 przeznaczono dla marynarki wojennej do zwalczania celów przybrzeżnych. Przynajmniej częściowo umowa realizowana jest przez konsorcjum Eurospike. Również w grudniu 2022 roku poinformowano o zawarciu umowy na dostawę pocisków Bolide do systemów przeciwlotniczych RBS 70 (ITO5/ITO05M). Wartość zakupu wynosi ok. 70 mln EUR, a termin dostawy to lata 2023–2026. W tym czasie w izraelskiej firmie Elbit zakontraktowano rakiety Accular kal. 122 mm przeznaczone dla wyrzutni RM-70 (122 RAKH89M1) systemu Grad. Rok 2022 kończył zakup od SISU Auto 25 pojazdów 4×4 SISU GPT o wartości 19,1 mln EUR.
Nowy, 2023 rok, przyniósł w lutym kontrakt na granatniki NLAW. Nie podano liczby nabywanego uzbrojenia, ale jego wartość sięgać ma 46 mln EUR, a dostawy miały rozpocząć się już w następnym roku. Jeszcze w marcu poinformowano natomiast o upoważnieniu Fińskich Sił Obronnych do zawarcia umowy z Nammo Lapua, obejmującej dostawę nieujawnionej liczby pocisków artyleryjskich kal. 155 mm o wartości 103 mln EUR. Nie był to jedyny kontrakt amunicyjny, o którym poinformowano w tym okresie, bowiem pod koniec lutego 2023 roku upubliczniono informacje dotyczące zgody na zakup kolejnej partii artyleryjskiej amunicji przeciwpancernej Nexter Bonus Mk II za 35 mln EUR. Również w lutym doszło do zawarcia umowy na dostawę bliżej nieokreślonej partii karabinów snajperskich SAKO TRG M10 kal. 8,6×70 mm o wartości ok. 11 mln EUR. Natomiast w marcu tego samego roku została zawarta fińsko-szwedzka umowa ramowa obejmująca wspólne zakupy broni strzeleckiej (karabinków, karabinów szturmowych i broni snajperskiej), której po stronie fińskiej towarzyszyła umowa o nabyciu testowej partii nowych karabinów i karabinków rodziny SAKO M23.
W czerwcu 2023 roku Dowództwo Logistyczne Sił Obronnych (Puolustusvoimien Logistiikkalaitos) zawarło z firmą Patria umowę o wartości 208 mln EUR na 91 kołowych transporterów opancerzonych XA-300 6×6 wraz z pakietami części zamiennych i szkoleniowym. Umowa dodatkowo przewidywała opcję kontraktową na kolejne 70 wozów. Dostawy pierwszych transporterów rozpoczęły się jeszcze w 2023 roku. Zakup traktowany był jako część międzynarodowego programu Common Armoured Vehicle System. Wozy trafiają do Brygady „Pori” (Porin Prikaati), przy czym przynajmniej pierwsze z nich dostarczono w wariancie transportera opancerzonego z obrotnicą dla wkm.
Miesiąc później, w lipcu, Ministerstwo Obrony Finlandii upoważniło Puolustusvoimat (Siły Obronne) do zakupu za 25,5 mln EUR 17 kutrów desantowych Jurmo (Watercat M12). Dostawy rozłożono w czasie do 2030 roku. Dostarczane przez Marine Alutech jednostki dołączą do 38 wcześniej pozyskanych kutrów tego typu. Głównym zadaniem tych jednostek jest szybki przerzut żołnierzy i wyposażenia na obszarach przybrzeżnych.