Dnia 13 sierpnia br. na terenie lotniska w Latkowie, należącego do 56. Bazy Lotniczej, została podpisana umowa na zakup (Letter of Offer and Acceptance, LOA) 96 śmigłowców uderzeniowych AH-64E Apache dla Lotnictwa Wojsk Lądowych (LWL). Umowa wieńczy trwający od dwóch lat proces zakupowy, zapoczątkowany przez wysłanie zapytania ofertowego (Letter of Request, LoR) do rządu Stanów Zjednoczonych w ramach procedury Foreign Military Sales (FMS). Dzięki tej umowie Polska stanie się 19. użytkownikiem Apaczy, jak również będzie posiadaczem największej, poza państwem je produkującym, floty tych wiropłatów.
Wielki skok jakościowy
Umowa na zakup systemu Apache, którego główną składową jest 96 AH-64E, to bez wątpienia wydarzenie przełomowe dla Lotnictwa Wojsk Lądowych, gdyż umożliwi wyposażenie LWL w obecnie najnowocześniejsze, produkowane na Zachodzie śmigłowce uderzeniowe. Apacze dla Polski będą dostarczane w konfiguracji Version 6.5, która na dziś jest testowana i przewidywana dopiero do wprowadzenia do służby w US Army w 2026 roku. Dostawy AH-64E dla Sił Zbrojnych planowane są na lata 2028–2032, uzyskując średnioroczną liczbę dostarczanych śmigłowców na poziomie około 20. Ta wysoka liczba jest efektem m.in. dotychczasowych umów pomiędzy US Army a producentem wiropłatów, firmą Boeing – obecny drugi już wieloletni kontrakt przewiduje produkcję AH-64E dla amerykańskich wojsk lądowych do końca 2027 roku. Zamówienia na potrzeby US Army pochłaniają dużą liczbę zdolności (slotów) produkcyjnych, ponieważ przy średnim wolumenie zakłady Boeinga w Mesa w stanie Arizona opuszcza blisko 80 wiropłatów rocznie, a amerykańskie wojsko obecnie każdego roku przezbraja około dwóch batalionów/eskadr śmigłowców (48 śmigłowców), co stanowi około 60% wszystkich slotów.
Należy przy tym pamiętać, że wysoce prawdopodobny jest kolejny wieloletni kontrakt na AH-64E dla amerykańskiego lotnictwa wojsk lądowych. Aktualnie prowadzone są negocjacje między Boeingiem a US Army w związku z trzecim wieloletnim kontraktem, a zapotrzebowanie na te śmigłowce dalej istnieje, biorąc pod uwagę m.in. konieczność zastąpienia AH-64D w jednostkach, które były typowane jako pierwsze do odbioru anulowanego śmigłowca rozpoznawczo-uderzeniowego w ramach skasowanego programu Future Attack Reconnaissance Aircraft (FARA) i straty poniesione w wyniku wypadków i katastrof. W związku z tym Polska może oczekiwać zarówno wysokiego tempa dostaw, jak i jednoczesnej inwestycji w platformę, która dalej będzie produkowana.
Choć podczas podpisania kontraktu ujawniono mało szczegółów, informacje opublikowane w zeszłym roku po udzieleniu zgody przez Departament Stanu na sprzedaż Apaczy do Polski są w stanie przybliżyć skład wyposażenia śmigłowców, biorąc pod uwagę relatywnie niewielką procentowo różnicę między wyceną pakietu, wg agencji Defense Security Cooperation Agency (DSCA) wynoszącą 12 mld USD, a właściwą ceną zawartej umowy LoA o wartości 10 mld USD. Wraz z udzieleniem zgody na 96 śmigłowców otrzymaliśmy także pozwolenie na zakup 37 radarów kierowania ogniem AN/APG-78 Fire Control Radar (FCR) (36 na śmigłowce i jeden w zapasie), 96 radiointerferometrów do wykrywania źródeł promieniowania radiowego AN/APR-48B Generation 2 Radio Frequency Interferometer (G2RFI) czy łączy wymiany danych do współpracy z bezzałogowcami Manned-UnManned Teaming – eXpanded (MUMT-X), na który składają się zespoły Upper Receiver – eXpanded (UR-X) oraz Air-to-Air-to-Ground – eXpanded (AAG-X) – informacja odnośnie konkretnego typu systemu MUMT została zawarta w materiałach amerykańskiego Kongresu, jak również wynika wprost z liczby G2RFI. Należy zwrócić uwagę, że liczby te wskazują na chęć stosowania amerykańskiego podziału wyposażenia w jednostkach śmigłowcowych.
W ramach rozbudowanego systemu łączności polskie śmigłowce będą posiadać dwie radiostacje AN/ARC-231A VHF/UHF (VU), terminale KOR-24A umożliwiające korzystanie z łącza wymiany danych Link 16, modemów IDM-401 czy transponderów AN/APX-123A. Na liście nie wymieniono dodatkowych dwóch radiostacji, ale nie jest wykluczone, że będą to radiostacje AN/PRC-158 zastępujące wysłużone AN/ARC-201D lub inne. W skład systemów nawigacji wchodzić będą odbiorniki nawigacji satelitarnej/inercyjnej (GPS/INS) Enhanced Aviation GATM LPV EGI M-Code(EAGLE-M), radiowysokościomierze AN/APN-209, radary dopplerowskie AN/ASN-157, radiokompasy AN/ARN-149 Automatic Direction Finder (ADF) czy taktyczny system nawigacji lotniczej AN/ARN-153 Tactical Air Navigation (TACAN). W skład układu samoobrony wchodzić będą systemy wykrywające nadlatujące pociski rakietowe AN/AAR-57 Common Missile Warning System (CMWS), wykrywające opromieniowanie wiązką laserową AN/AVR-2B Laser Detection Set (LDS), wykrywające opromieniowanie wiązką radarową AN/APR-39 Radar Signal Detection Set(RSDS), a także wyrzutnie pułapek termicznych i radiolokacyjnych AN/ALE-47 Improved Countermeasures Dispenser (ICMD). W ramach pakietu związanego z uzbrojeniem i amunicją wyrażono zgodę na sprzedaż armat automatycznych M230E1 kal. 30 mm, rodziny lekkich niekierowanych pocisków rakietowych 70 mm z nieokreślonymi w komunikacie głowicami bojowymi, modułowych sekcji naprowadzania do rakiet 70 mm WGU-59/B systemu Advanced Precision Kill Weapons System (APKWS), przeciwpancernych pocisków kierowanych AGM-114R2 Hellfire i AGM-179A Joint Air-to-Ground Missile (JAGM) oraz lotniczych zestawów rakietowych AIM-92K Block I Stinger. W trakcie podpisywania umowy na Apache zapewniono, że w kontrakcie uwzględniono pakiet uzbrojenia, jednak nie przekazano nawet informacji o rodzajach zakupionego uzbrojenia, nie wspominając o jego konkretnych ilościach. Prawdopodobnie zakupiono wszystkie oferowane rodzaje uzbrojenia, choć w mniejszych pakietach, niż te na które uzyskano zgody.
Chociaż AH-64E stanowić będą wielogeneracyjny przeskok w zdolnościach LWL, śmigłowce te nie są w pełni pozbawione problemów. Dwie dekady globalnej wojny z terroryzmem wymuszały decyzje, które hamowały rozwój śmigłowców uderzeniowych i ich możliwości względem konwencjonalnego przeciwnika. Wiążą się z tym m.in. ubytki w zdolnościach do wykrywania celów na dalekich odległościach, jak i ich rażenia czy ubytki w zdolnościach do przeprowadzania ataku elektronicznego. Choć część z tych ułomności można było łagodzić wybierając uzbrojenie innych producentów, to jednak takie kroki nie zostały podjęte. Oferowane alternatywy/uzupełnienia dla amerykańskich pocisków kierowanych to brytyjski Brimstone oraz izraelski Spike NLOS. Jednak pierwszy z nich nie został w pełni zintegrowany oraz certyfikowany z AH-64E, natomiast drugi mógł być wykluczony z przyczyn politycznych. W przypadku pocisków powietrze–powietrze bardzo krótkiego zasięgu trwają prace nad lotniczym zestawem rakietowym Piorun, który przewiduje się zintegrować ze śmigłowcami w Sił Zbrojnych RP, w tym uderzeniowymi. W związku z tym istnieje szansa, że w dłuższej perspektywie Stingery zostaną zastąpione przez Pioruny, co da również pewne szanse eksportowe polskiemu produktowi w nowej grupie odbiorców, tym razem Apaczy.
Reklama
Zobacz również
Reklama
Reklama
