Trzy fregaty do 2034 roku
Projekt wprowadzenia do służby nowych dużych okrętów bojowych rozpoczęto jeszcze w czerwcu 2013 roku, kiedy Inspektorat Uzbrojenia (IU) zainicjował fazę analityczno-koncepcyjną dla projektu zakupu okrętów obrony wybrzeża, kryptonim Miecznik, na bazie wcześniej opracowanych wymagań operacyjnych (WO). Mowa była o trzech jednostkach klasy korweta, tj. tej samej klasy co budowany wówczas okręt ORP Ślązak. Nowe jednostki miały mieć wyporność pełną około 1900–2000 ton, długość około 100 m, prędkość do 30 węzłów i zasięg maksymalny około 6000 Mm. Układ napędowy miał bazować na silnikach wysokoprężnych. Wymagane uzbrojenie obejmowało system rakietowy do zwalczania celów nawodnych i lądowych, rakietowy system obrony powietrznej z pociskami średniego zasięgu, armatę średniego kalibru, armaty małokalibrowe, wyrzutnie torped do zwalczania okrętów podwodnych oraz wyrzutnie pocisków zakłócających. Okręt miał dysponować wielofunkcyjnym systemem radiolokacyjnym oraz kadłubowym systemem hydrolokacyjnym. Autonomiczność „pierwszego” Miecznika miała sięgać 30 dób, a konstrukcja jednostki i wyposażenie okrętowe być przystosowane do zaokrętowania pododdziału sił specjalnych. Okręt powinien dysponować pokładem lotniczym zdolnym do przyjęcia śmigłowca o masie do 11 ton i być zbudowany z wykorzystaniem technik i technologii obniżających jej wykrywalność w różnych spektrach.
W latach 2013–2014 przeprowadzono dialog techniczny z potencjalnymi wykonawcami oraz ocenę występowania podstawowego interesu bezpieczeństwa państwa. Postępowanie w sprawie pozyskania jednostek rozpoczęto w czerwcu 2015 roku po zaproszeniu do negocjacji potencjalnego wykonawcy – Polskiej Grupy Zbrojeniowej S.A., która utworzyła konsorcjum przemysłowe, a w którego skład weszła m.in. Stocznia Marynarki Wojennej S.A., obecnie PGZ Stocznia Wojenna Sp. z o.o. Planowano wówczas pozyskanie trzech jednostek w latach 2019–2021. W marcu 2016 roku PGZ złożyła ofertę wstępną budowy okrętów zawierającą propozycje bazujące na projektach firm zachodnich – francuskiego koncernu DCNS (obecnie Naval Group), hiszpańskiej Navantia, holenderskiego Damen Group i niemieckiego ThyssenKrupp Marine Systems. Po przeanalizowaniu oferty postępowanie jednak unieważniono w lipcu tego samego roku. Formalnym powodem tej decyzji była konieczność przeprowadzenia ponownej oceny występowania podstawowego interesu bezpieczeństwa państwa (która zakończyła się wnioskiem o zmianę wymagań operacyjnych) i oceny konieczności zastosowania offsetu (która zakończyła się nierozpatrzonym wnioskiem o zastosowanie offsetu). Wzięto również pod uwagę status prawny i ówczesne możliwości Stoczni Marynarki Wojennej będącej od kwietnia 2011 roku w stanie upadłości likwidacyjnej. Po zrewidowaniu wymagań operacyjnych Inspektorat Uzbrojenia rozpoczął w grudniu 2018 roku nowe postępowanie w trybie negocjacji z jednym wykonawcą, Polską Grupą Zbrojeniową, lecz wobec tego, że jedyny potencjalny wykonawca nie złożył oferty postępowanie, po raz drugi unieważniono w sierpniu następnego roku.
Po ponownym unieważnieniu postępowania program Miecznik powrócił do fazy analityczno-koncepcyjnej i redefinicji wymagań stawianych nowym jednostkom bojowym floty. W październiku 2019 roku szef MON Mariusz Błaszczak podpisał dokument kierunkowy „Plan Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych RP w latach 2021–2035 z uwzględnieniem 2020 roku”, w którym uwzględniono projekt pozyskania dwóch okrętów obrony wybrzeża. Analizy resortowe w sprawie nowych Mieczników zakończono we wrześniu 2020 roku. Zmieniono klasyfikację jednostek planowanych do pozyskania w ramach tego zadania – z okrętów obrony wybrzeża na okręty wielozadaniowe klasy fregata „ze zdolnością do dowodzenia zespołem okrętów uderzeniowych”. W listopadzie IU przekazał do kierownictwa MON stosowny wniosek w sprawie pozyskania trzech jednostek, który minister Błaszczak podpisał w marcu 2021 roku. W następnym miesiącu rozpoczęto postępowanie w sprawie pozyskania fregat w trybie negocjacji z jednym wykonawcą – PGZ Stocznią Wojenną. Jednocześnie w maju 2021 roku Polska Grupa Zbrojeniowa oraz PGZ Stocznia Wojenna zawarły porozumienie ustanawiające konsorcjum PGZ-Miecznik, które ma być głównym wykonawcą projektu fregat Miecznik; w skład konsorcjum weszła również stocznia Remontowa Shipbuilding S.A. Jeszcze w tym samym miesiącu przekazało ono do IU wstępny formularz ofertowy zawierający sześć rozwiązań, opartych na projektach platform od partnerów zagranicznych z udziałem polskiego przemysłu zbrojeniowego.
W lipcu br. IU zawarł z Konsorcjum PGZ-Miecznik umowę na dostawę trzech nowych dużych okrętów nawodnych dla MW, kontrakt zatwierdził szef MON. Jednostki mają być wybudowane w stoczni Remontowa Shipbuilding S.A. Umowa zakłada opracowanie, zbudowanie oraz dostarczenie w latach 2021–2034 trzech okrętów nawodnych klasy fregata wraz ze zintegrowanym systemem walki (ZSW). Wartość całego zamówienia, wraz z jednostkami ognia i pakietem logistycznym, opiewa na około 8 mld zł. Program budowy Mieczników podzielono na trzy etapy:
- Na etapie pierwszym konsorcjum PGZ-Miecznik przygotuje trzy projekty koncepcyjne platformy okrętowej ze zintegrowanym systemem walki (ZSW) wraz z propozycjami transferu technologii, ustanowienia potencjału produkcyjnego oraz wyceną i harmonogramem dostaw, które wsparte będą ofertami od zagranicznych poddostawców. Spośród zaoferowanych rozwiązań od zagranicznych partnerów wybrany ma być preferowany projekt okrętu.
- Na etapie drugim konsorcjum przygotuje zaktualizowane przemysłowe studium wykonalności (PSW) oraz projekt wstępny na bazie pierwotnie wybranego przez IU. W tej fazie ma nastąpić transfer technologii i wiedzy od zagranicznych partnerów do polskich podmiotów konsorcjum oraz przygotowywanie potencjału do rozpoczęcia produkcji (integratorem technicznym ma być PGZ Stocznia Wojenna). Na tym etapie ustalone zostaną założenia budowy prototypu okrętu Miecznik z ZSW, czyli pierwszej jednostki z serii.
- Na etapie trzecim nastąpi budowa dwóch jednostek seryjnych Miecznik wraz z pakietami logistycznymi, obejmującymi wytworzenie bazy do bieżącej obsługi jednostek wraz z magazynem części zapasowych do kluczowych podzespołów i podsystemów okrętów – pakiety będą dostarczane dla wszystkich trzech okrętów. Dodatkowo elementem tego etapu będzie dostawa kompletnych pakietów środków bojowych dla wszystkich trzech jednostek.
Zakończenie całego programu powinno nastąpić w 2034 roku wraz z wejściem do służby trzeciej, ostatniej jednostki. Wskazanie, że nowe Mieczniki mają być okrętami klasyfikowanymi jako fregaty, oznacza, że będą większe i w założeniach silniej uzbrojone niż korwety, w tym dysponować pociskami rakietowymi do zwalczania celów nawodnych i lądowych, systemem obrony powietrznej z pociskami średniego zasięgu i systemem broni podwodnych.
Nowe okręty rakietowe i wielozadaniowe patrolowce
W październiku 2019 roku ujawniono, że w ramowym „Planie Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych RP w latach 2021–2035” przewidziano pozyskanie nowych okrętów rakietowych kryptonim Murena. Miałyby być to szybkie jednostki klasy korweta uzbrojone w system rakietowy do zwalczania celów nawodnych i lądowych, rakietowy system obrony powietrznej krótkiego zasięgu, armatę średniego kalibru i zestaw obrony bezpośredniej. Według nieoficjalnych informacji pozyskanie do sześciu jednostek Murena jest uzależnione od środków finansowych na modernizację techniczną Marynarki Wojennej, które pozostaną w dyspozycji resortu obrony narodowej, po rozpoczęciu realizacji projektów o wyższym priorytecie. Podobnie jest z projektem pozyskania trzech dużych okrętów patrolowych z możliwością zwalczania min kryptonim Czapla. Ich zakup został zawieszony w 2017 roku, ale zgodnie z najnowszymi informacjami jest nadal uwzględniany w długoterminowym planowaniu rozwoju polskiej floty.
Orkany bez ulepszeń
W ub. roku podjęto z kolei decyzję o zaniechaniu modernizacji trzech małych okrętów rakietowych projektu 660M Orkan, poddanych w latach 2008–2015 doposażeniu i dozbrojeniu w ramach projektu Żeglarek. Jednostki uznawane są za wartościowy komponent polskich sił morskich i planowana jest ich eksploatacja przez kolejnych 15 lat. W związku z tym, że w ramach programu Żeglarek nie wymieniono niektórych uznawanych za nieperspektywiczne mechanizmów i systemów okrętowych, w marcu 2015 roku IU rozpoczął fazę analityczno-koncepcyjną zakresu modernizacji, a w jej ramach procedurę dialogu technicznego z potencjalnymi wykonawcami prac. W sierpniu 2018 roku rozpoczęto postępowanie i wysłano zaproszenie do negocjacji do Polskiej Grupy Zbrojeniowej. Remont i modernizacja trzech jednostek miały zakończyć się w 2023 roku. Zgodnie z informacjami IU zakres zadania modernizacyjnego miał objąć wymianę silników głównych M520, modernizację lub wymianę okrętowego systemu walki Thales Tacticos, wymianę armaty uniwersalnej AK-176 na armatę BAE Systems/Bofors Mk3 i jej integrację z systemem kierowania ogniem czy montaż rakietowego systemu przeciwlotniczego. Unieważnienie postępowania przez IU nie oznacza definitywnego zakończenia projektu, ale zmniejsza prawdopodobieństwo wykonania modernizacji w pełnym oczekiwanym zakresie.
Reklama
Zobacz również
Reklama
Reklama
