Jedna z ze szwajcarskich partii politycznych o nazwie Centrum, złożyła w parlamencie projekt uchwały wzywającej Radę Federalną do rozwiązania kontraktu na amerykańskie samoloty F-35. Tym samym to centrowe ugrupowanie przyłączyło się do inicjatywy Partii Zielonych, która od początku była negatywnie nastawiona do tego zakupu.
Chociaż wniosek o debatę nad uchwałą został odrzucony (51 głosami na „nie”, przy 41 głosach na „tak”) , to stojąca za nim argumentacja najwidoczniej przypadła do gustu szerszej publiczności i obecnie pojawiła się szansa na zorganizowania w tej sprawie ogólnokrajowego referendum. Przeciwko F-35 podnoszone są trzy argumenty. Jeden z nich jest finansowy. Szacuje się, że koszt szwajcarskiego programu zakupu myśliwców F-35 wyniesie ponad 18 miliardów franków w całym okresie eksploatacji samolotu. Jest to znacznie drożej niż w przypadku dotychczasowych samolotów dwusilnikowych F/A-18 Hornet. Zakup został dokonany jednak przy ryzykownym założeniu, że F-35 będą latały znacznie mniej niż Hornety, a blisko połowę czasu dotychczas normalnie przebywanego w powietrzu piloci będą spędzać w symulatorach naziemnych.
Ponadto podkreśla się, że F-35 jest niezwykle zaawansowaną konstrukcją, której cechy utrudnionej wykrywalności pozwalają się przedzierać przez wielowarstwową obronę przeciwlotniczą w ugrupowanie przeciwnika. Według partii centrystów neutralna Szwajcaria podczas ewentualnej obrony własnego terytorium nigdy z tych właściwości nie skorzysta i są one zbędne do wykonywania podstawowych zadań czasu pokoju.
Szwajcaria zakupiła F-35 w celu zastąpienia lekkich samolotów bojowych F-5E Tiger II, które mają zostać wycofane z eksploatacji do końca 2027 roku.
Trzecia kwestia ma charakter polityczny. Jak stwierdzono, wbrew naiwnym nadziejom rządu federalnego z Berna, USA nie są już uważane za kraj przyjazny Szwajcarii z powodu nałożenia wygórowanych stawek celnych. Ponadto polityka prezydenta Donalda Trumpa jest mało przewidywalna oraz oparta na chłodnej kalkulacji interesów i poczuciu siły.
Umowa dotycząca zakupu 36 wielozadaniowych myśliwców F-35A została zawarta we wrześniu 2022 roku. Kontrakt ma wartość 6,035 franków szwajcarskich (6,25 mld USD). Pierwsze samoloty mają być gotowe do odbioru w 2028 roku.
Według niedawnego sondażu ponad 80% obywateli Szwajcarii jest aktualnie przeciwnych zakupowi F-35, a co najmniej 70% wybrałoby europejski samolot bojowy. Co więcej, Partia Zielonych rozpoczęła już zbieranie 100 tys. podpisów, niezbędnych do ogłoszenia ogólnokrajowego referendum, którego wynik – przy utrzymaniu się obecnych nastrojów – zobowiązywałby rząd do anulowania zakupu F-35.
Reklama
Zobacz również
Reklama
Reklama
