Głośne w ostatnich latach zakupy czołgów koreańskich i amerykańskich znacząco przyczyniły się do wzmocnienia potencjału bojowego polskich sił pancernych. Oto skrót trwającego kilka ostatnich lat procesu pozyskania nowych czołgów.
Proces pozyskania czołgów M1 Abrams rozpoczął się faktycznie w 2020 roku, a jego realizacja była spowodowana opóźnieniami w modernizacji polskich Leopardów 2 oraz koniecznością wymiany generacyjnej sprzętu pododdziałów pancernych. We wcześniejszych planach zapisano zakup nowych czołgów o kryptonimie Wilk zakładał, w pierwszej fazie 120 pojazdów, jednak w dość odległym terminie, bo realizacja pierwszej fazy miała zakończyć się przed 2035 rokiem. Wojna rosyjsko-ukraińska spowodowała rewizję tej koncepcji.
W 2021 roku podjęto decyzję o bezpośrednim zakupie amerykańskich wozów i w lipcu tego roku ogłoszono zamiar pozyskania 250 nowych czołgów podstawowych M1A2 SEPv3 Abrams. Środki na nabycie czołgów zostały zapewnione na mocy Uchwały Nr 89 Rady Ministrów z 3 sierpnia 2021 roku w sprawie ustanowienia programu wieloletniego „Wyposażenie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w czołgi” i zapewnienia warunków jego realizacji (choć w samym dokumencie nie pada nazwa konkretnego typu czołgu). Program obejmuje: wyposażenie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w czołgi, pakiet logistyczny i szkoleniowy oraz środki bojowe; szkolenie personelu; przygotowanie infrastruktury; sfinansowanie wydatków związanych z wyborem określonego rodzaju czołgu i amunicji. Program ma być finansowany spoza budżetu resortu obrony narodowej, tj. ze środków budżetu państwa, które nie są wliczane do limitu wydatków obronnych, ze środków Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych lub z innych źródeł.
W 2027 roku polskie siły zbrojne mają dysponować flotą ponad 360 czołgów Abrams.
Podpisanie umowy nastąpiło w kwietniu 2023 roku. Kontrakt opiewa na 250 czołgów M1A2 SEPv3 Abrams, 26 wozów zabezpieczenia technicznego M88A2 Hercules i 17 mostów towarzyszących M1074 Joint Assault Bridge, a także pakiet szkoleniowy i logistyczny oraz zapas amunicji. Zakup odbywa się w ramach amerykańskiej procedury FMS (Foreign Military Sales). W ramach procesu szkolenia w 2023 roku dostarczono do Polski partię 28 czołgów M1A2 SEPv2 z zasobów amerykańskich. Pierwsza partia polskich wozów ma być przekazana w 2025 roku, a zakończenie realizacji całej umowy powinno nastąpić z końcem roku następnego. Polskie czołgi i wozy pomocnicze – a docelowo także wozy należące do US Army i ewentualnie innych państw europejskich – mają być serwisowane w Centrum Kompetencyjnym do obsługi Abramsów na terenie Wojskowych Zakładów Motoryzacyjnych S.A. w Poznaniu.
W związku z koniecznością wzmocnienia sił lądowych, w lipcu 2022 roku poinformowano, że strona polska rozpoczęła procedurę pozyskania używanych czołgów tego typu w starszej wersji. Zgodnie z podpisaną w styczniu 2023 roku umową zakupiono 116 czołgów M1A1FEP Abrams, 12 wozów pomocy technicznej M88A2 Hercules, 8 mostów towarzyszących M1074 Joint Assault Bridge, 6 wozów dowodzenia M557 oraz 26 mobilnych warsztatów NG SECM na podwoziu samochodów terenowych HMMWV. Wszystkie pojazdy przekazano do końca czerwca br. Poza tym, w listopadzie br. Agencja Uzbrojenia rozpoczęła postępowanie, którego celem jest pozyskanie od strony amerykańskiej, w ramach procedury FMS łącznie 25 pojazdów saperskich M1150 ABV (Assault Breacher Vehicle). Te ciężkie pojazdy inżynieryjne zbudowane na podwoziu czołgu Abrams, mają być przeznaczone dla pododdziałów inżynieryjnych wspierających właśnie te amerykańskie czołgi w polskich siłach lądowych.
Drugim typem nowego czołgu w Wojsku Polskim jest koreański K2 Black Panther. Pierwsze rozmowy dotyczące ewentualnego pozyskania tych pojazdów rozpoczęto 2019 roku. Wojna na Ukrainie przyspieszyła decyzję o zakupie partii tych pojazdów w wersji przejściowej oznaczonej K2GF (Gap Filler – rozwiązanie tymczasowe). W lipcu 2022 roku Agencja Uzbrojenia podpisała z koncernem Hyundai Rotem umowę ramową dotycząca pozyskania łącznie 1000 czołgów K2 Black Panther wraz z elementami wsparcia. Umowa ramowa jest porozumieniem, które stanowi podstawę do określania szczegółowych warunków przyszłych kontraktów wykonawczych, które powinny określać szczegółowo m.in. liczbę planowanych pojazdów czy harmonogramy ich dostarczania.
Porozumienie wskazywało wstępnie, że 180 pojazdów zostanie dostarczonych w wersji przejściowej, a kolejne 820 w docelowej wersji zgodnej z polskimi wymaganiami (pojazdy pierwszej partii mają zostać zmodernizowane w kolejnych etapach realizacji programu). W następnym miesiącu podpisano umowę pomiędzy Agencją Uzbrojenia a Hyundai Rotem dotyczącą zakupu 180 gotowych pojazdów K2GF wraz z partią amunicji, pakietem. szkoleniowym i logistycznym, z dostawami w latach 2022–2025. Do sierpnia br. dostarczono do Polski 46 pojazdów K2GF, a do końca roku planowane jest kolejne 38 sztuk. W przyszłym roku powinna być odebrana ostatnia partia licząca 96 maszyn K2GF.
Podstawowym czołgiem ma być jednak K2, którego dostawy – z Korei i od własnego przemysłu – mają sięgnąć nawet 1000 sztuk.
Docelowa wersja czołgu, czyli K2PL ma powstać przy udziale polskiego przemysłu obronnego. W ramach wspomnianej umowy z lipca 2022 roku zawarto zapis o produkcji w Korei i w Polsce w latach 2026–2035 łącznie 820 czołgów K2PL oraz wozów wsparcia, w kraju miałoby powstać 500 pojazdów, pozostałe będą dostarczone przez Hyundai Rotem. Z kolei w lipcu br. Polska Grupa Zbrojeniowa podpisała z Hyundai Rotem umowę o utworzeniu konsorcjum, którego celem działania ma być oferta produkcji K2PL oraz pojazdów towarzyszących, czyli wozów zabezpieczenia technicznego, wozów wsparcia inżynieryjnego i mostów towarzyszących.
Zarówno czołgi, jaki pojazdy wsparcia powstaną przy udziale polskich przedsiębiorstw. W polskich przedsiębiorstwach ma być również ustanowiony potencjał serwisowy wszystkich polskich czołgów K2 i wozów pomocniczych, na bazie transferu technologii przez stronę koreańską. Oczekiwane jest wykorzystanie w K2PL polskich komponentów oraz polonizacji kluczowych podzespołów pojazdów, która umożliwi ich produkcję w kraju. W br. jednym z najważniejszych celów konsorcjum są negocjacje i przygotowania do podpisania drugiej umowy wykonawczej na 180 czołgów K2PL w wersji docelowej. W skład zamówień wraz z kolejnymi umowami wykonawczymi mają również wejść kolejne środki bojowe, materiały logistyczne, usługi szkoleniowe (symulatory, szkolenie w Korei i w Polsce) oraz wsparcie techniczne w postaci obsług pojazdów.
Należy wspomnieć również o realizowanej siłami polskiego przemysłu obronnego modernizacji czołgów Leopard 2A4 do wariantu Leopard 2PL/PLM1. Umowa na modernizację 142 czołgów podpisana została w grudniu 2015 roku i była wielokrotnie aneksowana. Formalnym wykonawcą prac jest konsorcjum Polskiej Grupy Zbrojeniowej i Zakładów Mechanicznych „Bumar-Łabędy” S.A., ale w projekcie uczestniczą również poznańskie Wojskowe Zakłady Mechaniczne. Partnerem polskiego konsorcjum jest niemiecki Rheinmetall. Pierwotnie prace modernizacyjne miały być zrealizowane w latach 2019–2022, ale obecnie zakłada się, że prace przy wszystkich wozach potrwać mogą co najmniej do końca 2026 roku. Sama modernizacja idzie dość powoli, do końca ub. r. przekazano 62 zmodernizowane Leopardy 2PL.
Modernizacja 142 czołgów Leopard 2PL powinna się zakończyć w 2027 roku.
W 2023 roku przekazano również odbiorcy kolejną partię czołgów T-72M1R wyremontowanych i zmodyfikowanych przez dwa zakłady uczestniczące w projekcie, tj. Zakłady Mechaniczne „Bumar-Łabędy” i Wojskowe Zakłady Motoryzacyjne. Umowa na remont z modyfikacją czołgów T-72 w latach 2019–2025 została podpisana w lipcu 2019 roku. W związku z decyzją o wstrzymaniu realizacji kontraktu planowanego pierwotnie do końca 2025 roku, w br. założono wyłącznie dokończenie prac przy ostatnich czołgach z puli planowanej do przekazania w 2023 roku i tym samym zakończenie kontraktu.
Reklama
Zobacz również
Reklama
Reklama
