Jednym z najważniejszych zadań spośród wszystkich programów modernizacyjnych Sił Zbrojnych pozostają zakupy systemów obrony powietrznej.
W ramach tego projektu realizowane jest pozyskanie systemów średniego zasięgu kryptonim Wisła. Dwie baterie (cztery jednostki ogniowe) systemu rakietowego Raytheon Patriot Configuration 3+ z systemem dowodzenia Integrated Air and Missile Defense Battle Command System (IBCS) zakupiono w marcu 2018 roku. Dla tych jednostek zamówiono m.in. cztery radary kierowania ogniem AN/MPQ-65, 16 wyrzutni rakietowych M903A2, pociski rakietowe Lockheed Martin PAC-3 MSE, elementy systemu dowodzenia Northrop Grumman IBCS, a także systemy łączności, pojazdy transportowe sprzętu, czy stacje obsługi i naprawy. Poza samymi zestawami rakietowymi zakontraktowano m.in. pakiety logistyczny i szkoleniowy. Podpisano również umowy offsetowe z przedsiębiorstwami polskiego przemysłu zbrojeniowego. W ub. roku zakończono dostawy elementów drugiej baterii a we wrześniu ub. roku pierwsza bateria uzyskała podstawową zdolność operacyjną Basic Operational Capability (BOC). System Wisła ma początkowo przejściową konfigurację sprzętową, która w kolejnych latach zostanie zmodyfikowana z wykorzystaniem nowych rozwiązań w zakresie m.in. kontenerowych modułów systemu IBCS oraz mobilnych węzłów łączności. Podpisano również umowy offsetowe.
W ub. roku pierwsza bateria polskiego systemu Patriot osiągnęła podstawową zdolność operacyjną.
Jeśli chodzi o pozyskanie kolejnych zestawów Patriot (tzw. druga faza programu Wisła), w liczbie sześciu baterii (dwanaście jednostek ogniowych) z nowymi radarami kierowania ogniem, we wrześniu ub. roku podpisano umowy na dostawę do Polski 12 stacji radiolokacyjnych kierowania ogniem RTX GhostEye z systemami zasilania, 48 wyrzutni rakietowych M903 i 644 rakiet PAC-3 MSE w latach 2026–2029. Dodatkowe elementy dla wszystkich baterii, w tym kabiny systemu dowodzenia IBCS, systemy łączności, pojazdy transportowe sprzętu, stacje obsługi i naprawy, kolejne pakiety logistyczne i szkoleniowe maja być sukcesywnie zamawiane u dostawców amerykańskich, ale przede wszystkim w firmach polskiego przemysłu zbrojeniowego. Pierwsze dwie baterie (cztery jednostki ogniowe) mają być przekazane w 2026 roku, a pozostałe cztery w ciągu następnych trzech lat. Podobnie jak w pierwszej, tak i w drugiej fazie programu Wisła na zasadzie offsetu będą uczestniczyły polskie przedsiębiorstwa sektora zbrojeniowego. Dodatkowo, w skład baterii Wisła (Patriot/IBCS) wejdą również m.in. krajowe radary wstępnego wskazywania celów P-18PL oraz systemy pasywnej lokalizacji obiektów powietrznych SPL.
Drugim projektem w programie modernizacji polskiej obrony powietrznej jest pozyskanie przeciwlotniczych zestawów rakietowych obrony powietrznej krótkiego zasięgu kryptonim Narew z pociskami rodziny CAMM i systemem dowodzenia IBCS. Realizatorem projektu Narew (z wyjątkiem zakresu związanego z systemem dowodzenia IBCS) jest konsorcjum „PGZ-Narew”, w skład którego wchodzą Polska Grupa Zbrojeniowa, Huta Stalowa Wola, Jelcz, Mesko, Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Centrum Techniki Morskiej S.A., PCO, PIT-Radwar S.A., Wojskowe Zakłady Łączności Nr 1 S.A., Wojskowe Zakłady Uzbrojenia S.A., Wojskowe Zakłady Elektroniczne oraz Zakłady Mechaniczne „Tarnów”.
We wrześniu 2021 roku Inspektorat Uzbrojenia i konsorcjum „PGZ-Narew” podpisały ramową umowę określającą warunki udzielania i wykonania poszczególnych elementów systemu Narew. Zawarte w umowie łączne zapotrzebowanie Sił Zbrojnych RP na zestawy rakietowe obrony powietrznej krótkiego zasięgu Narew wynosi 23 baterie (46 jednostek ogniowych). Terminy dostawy poszczególnych baterii są uzależnione od możliwości dostaw poszczególnych komponentów przez konsorcjum Polskiej Grupy Zbrojeniowej, ale także od czasu na transfer technologii od partnera zagranicznego wymagany do rozpoczęcia produkcji krytycznych elementów, takich jak pociski rakietowe i wyrzutnie. Z kolei we wrześniu 2023 roku Agencja Uzbrojenia i konsorcjum „PGZ-Narew” podpisały dwie umowy wykonawcze z terminami realizacji w latach 2027-2035: na dostawy ponad 1000 pocisków rakietowych CAMM-ER wraz z pakietem szkoleniowym i logistycznym oraz dostawę 138 wyrzutni iLauncher przystosowanych do współpracy z systemem kierowania i dowodzenia IBCS oraz podwozi do wyrzutni na bazie pojazdów ciężarowych Jelcz. Na bazie wspomnianych umów wykonawczych, w listopadzie 2023 roku Polska Grupa Zbrojeniowa, jako podmiot wiodący konsorcjum „PGZ-Narew”, podpisała kontrakt z firmą MBDA UK na dostawy elementów pocisków rakietowych CAMM-ER i wyrzutni iLauncher, a także transferu technologii i wiedzy umożliwiającego ich produkcję w Polsce (produkcja radiolokacyjnej głowicy samonaprowadzającej, głowicy bojowej i układu napędowego, a także montaż finalny i badania wyprodukowanych pocisków w kraju).
Jednym z najważniejszych projektów w programie modernizacji polskiej obrony powietrznej jest pozyskanie przeciwlotniczych zestawów rakietowych obrony powietrznej krótkiego zasięgu kryptonim Narew z pociskami rodziny CAMM i systemem dowodzenia IBCS.
Baterie systemu Narew zasadniczo składać się będą z kabin dowodzenia systemu IBCS, mobilnych węzłów łączności, radarów kierowania ogniem Sajna opracowanych przez PIT-Radwar, pojazdów z głowicami optoelektronicznymi, wyrzutni iLauncher z pociskami CAMM-ER oraz pojazdów transportowo-załadowczych. Dodatkowo, w skład baterii Narew wejdą również m.in. krajowe radary wstępnego wskazywania celów P-18PL oraz systemy pasywnego lokalizacji obiektów powietrznych SPL.
Jeśli chodzi o projekt pozyskania przeciwlotniczych systemów rakietowo-artyleryjskich (PSR-A) bardzo krótkiego zasięgu kryptonim Pilica, program ten faktycznie przeszedł prawdziwą rewolucję, ponieważ wyewoluował w wieloefektorowy system obrony powietrznej o nazwie Pilica+ o znacznie większych możliwościach niż pierwotny system klasy SHORAD. Początkowo opracowaniem i produkcją zestawów Pilica zajmowało się konsorcjum firm: Zakłady Mechaniczne „Tarnów”, CRW-Telesystem Mesko Sp. z o.o., Jelcz, PCO, PIT-Radwar, Transbit Sp. z o.o., Przedsiębiorstwo Prexer Sp. z o.o., Wojskowa Akademia Techniczna i Wojskowe Zakłady Łączności Nr 2. W ub. roku zakończono dostawy ostatnich dwóch z sześciu baterii Pilica zgodnie z zamówieniem z listopada 2016 roku.
W odpowiedzi na nowe rodzaje zagrożeń, w tym w postaci nowych typów pocisków rakietowych, małogabarytowej lotniczej kierowanej amunicji rakietowej oraz bezzałogowców różnego typu, w tym pochodzenia cywilnego, z ładunkiem wybuchowym (tzw. dronów-kamikadze), zaistniała potrzeba zwiększenia zamówienia oraz doposażenia nowych, jak i wyprodukowanych zestawów Pilica o nowe elementy, w tym sensory i efektory różnego rodzaju. Nowy system otrzymał nazwę Pilica+. W związku z rozszerzeniem zakresu systemu w maju 2022 roku powstało konsorcjum „PGZ-Pilica+”, w skład którego weszły: Polska Grupa Zbrojeniowa, Zakłady Mechaniczne „Tarnów”, PIT-Radwar, PCO, Jelcz, Mesko, Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Centrum Techniki Morskiej S.A., Wojskowe Zakłady Uzbrojenia oraz Wojskowe Zakłady Elektroniczne. W październiku tego samego roku roku Agencja Uzbrojenia podpisała z konsorcjum „PGZ-Pilica+” umowę ramową, która miała określić szczegóły zamówień wykonawczych na dostawy 16 nowych zestawów rakietowo-artyleryjskich (ZR-A) Pilica+ i doposażenie sześciu już wyprodukowanych lub będących w produkcji PSR-A Pilica do standardu Pilica+.
W ramach budowy systemu Pilica+ marcu 2023 roku podpisano pierwszą umowę wykonawczą pomiędzy Agencją Uzbrojenia a Konsorcjum „PGZ-Pilica+” na dostawę 22 zdolnych do przerzutu stacji radiolokacyjnych Bystra dla ZR-A Pilica+ w latach 2026–2028 – po jednej dla każdej baterii Pilica+. W następnym miesiącu Agencja Uzbrojenia podpisała dwie kolejne umowy wykonawcze. Pierwsza z nich obejmuje dostawę 16 nowych baterii systemu Pilica+ oraz modernizację sześciu obecnie już używanych baterii PSR-A Pilica do wersji Pilica+ w latach 2025–2029. Drugi kontrakt Agencji Uzbrojenia z firmą MBDA UK obejmuje dostawę 38 nowych wyrzutni rakietowych iLauncher oraz dostosowanie sześciu wyrzutni obecnie funkcjonujących w zestawach Mała Narew do standardu Pilica+ oraz dostawy kilkuset pocisków rakietowych CAMM i pakietu logistycznego w latach 2025–2029. Trzecia umowa pomiędzy Agencją Uzbrojenia a Konsorcjum „PGZ-Pilica+” dotyczy dostawy 22 stanowisk dowodzenia Zenit-MP+ (w tym dwóch zmodyfikowanych stanowisk Zenit-M obecnie używanych w jednostkach ogniowych systemu Mała Narew) dla wszystkich 22 baterii Pilica+ w latach 2025-2029. (po jednym stanowisku dla każdej baterii). Przedmiotem dostawy, która ma zostać zrealizowana w latach 2025-2029 będą także pakiety szkoleniowy i serwisowy oraz dokumentacja techniczna.
Zakończono dostawy zestawów Pilica. Kolejne systemy będą dostarczane w znacznie rozbudowanej wersji Pilica+.
W skład każdego PSR-A Pilica+ ma wchodzić stanowisko dowodzenia Zenit-MP+, zdolna do przerzutu stacja radiolokacyjna Bystra, radar krótkiego zasięgu, wyrzutnie iLauncher dla pocisków rakietowych MBDA CAMM, jednostki ogniowe z zestawami rakietowo-artyleryjskimi kal. 23 mm i pociskami Grom/Piorun, z własnym radarem (ELM-2106NG lub nowy), stanowiskiem dowodzenia, ciągnikami artyleryjskimi i pojazdami amunicyjnymi, system przeznaczony do zwalczania bezzałogowych statków powietrznych Counter Unmanned Aerial System (C-UAS) oraz pojazdy transportowo-załadowcze i transportowe. W przyszłości przewiduje się uzupełnienie ZR-A Pilica+ o nowe efektory, w tym systemy artyleryjskie kal. 35 mm.
W ub. roku trwały dostawy przenośnych przeciwlotniczych zestawów rakietowych bardzo krótkiego zasięgu Piorun, które są lub będą używane w wersji samodzielnej (przenośnej) oraz systemach przeciwlotniczych Poprad, Tajfun i Pilica+. Umowa pomiędzy Inspektoratem Uzbrojenia a spółką Mesko na dostawy 420 mechanizmów startowych i 1600 pocisków Piorun została podpisana w grudniu 2016 roku i dostawy zakończono. W czerwcu 2022 roku Agencja Uzbrojenia i Mesko zawarły aneks do pierwotnej umowy zakładający dostarczenie 600 nowych mechanizmów startowych oraz około 3500 pocisków Piorun w latach 2023-2026.
Podpisano umowę na dostawy 24 nowych radarów dalekiego zasięgu P-18PL.
Jeśli chodzi o systemy rozpoznania i kontroli przestrzeni powietrznej warto odnotować inne istotne informacje. Pierwsza z nich dotyczy dostaw nowych stacji radiolokacyjnych dalekiego zasięgu P-18PL produkowanych przez PIT-Radwar i Wojskową Akademię Techniczną. Umowę na 24 stacje tego typu pomiędzy Agencją Uzbrojenia a Konsorcjum „PGZ-Narew”, które będzie dostawcą systemów, podpisano w grudniu 2023 roku, a realizacja umowy jest przewidziana na lata 2027-2035. Stacje tego typu będą jednym z zasadniczych sensorów dalekiego zasięgu (wczesnego wykrywania) w zestawach rakietowych obrony powietrznej Wisła (Patriot/IBCS) i Narew. Ponadto, w ub. roku zakończono z wynikiem pozytywnym badania kwalifikacyjne Systemu Pasywnej Lokacji (SPL) na potrzeby zestawów rakietowych obrony powietrznej opracowanego przez konsorcjum w składzie: PIT-Radwar S.A., Politechnika Warszawska i AM Technologies Sp. z o.o. Sp.k. Według najnowszych informacji zamówienie na seryjne stacje SPL na potrzeby systemów rakietowych Wisła i Narew jest planowane jeszcze w br.
Reklama
Zobacz również
Reklama
Reklama
