W wywiadzie dla krajowego serwisu prasowego Aftenposten pułkownik Per Steinar Trøite, szef norweskiego wsparcia w ramach międzynarodowej koalicji obrony powietrznej dla Ukrainy, podał wiele interesujących szczegółów na temat użycia w walce systemów przeciwlotniczych NASAMS.
Ukraina używa tych produkowanych przez grupę Kongsberg z Norwegii systemów obrony powietrznej od listopada 2022 r. Wówczas przekazano pierwszy zestaw. Oprócz Norwegii w dostawy NASAMS-ów dla Ukrainy zaangażowane są także Litwa, Stany Zjednoczone i Kanada. Łącznie wspomniane kraje obiecały przekazać lub sfinansować 13 kompletnych baterii oraz elementy składające się na ekwiwalent co najmniej trzech kolejnych (w tym 6 kabin dowodzenia i 12 wyrzutni). Zrealizowane na razie dostawy objęły około połowy tych systemów, ponieważ część została zamówiona w przemyśle i jeszcze nie została wyprodukowana.
Jeden z pierwszych systemów NASAMS pilnie dostarczonych Ukrainie w listopadzie 2022 roku. Zwraca uwagę nietypowy pustynny kamuflaż poprzedniego użytkownika.
Do chwili obecnej (wywiad opublikowano 24 lutego br., w trzecią rocznicę pełnoskalowej inwazji) zestrzelono za pomocą NASAMS-ów około 900 celów powietrznych, przy 94-procentowej skuteczności wystrzelonych pocisków. Jest to bardzo wysoki wynik, jak na warunki bojowe. Jeśli chodzi o rodzaje trafionych celów to prawie 60 procent z nich stanowiły pociski manewrujące, takie jak ciężkie Ch-101 i Ch-555 wystrzeliwane z bombowców strategicznych, lekkie Ch-59 i Ch-69 wystrzeliwane przez lotnictwo taktyczne, ale były wśród nich również morskie Kalibry oraz odpalane z wyrzutni lądowych Iskandery-K. Pozostałe 40 procent zniszczonych celów (około 360 szt.) przypadło na różnego rodzaju bezzałogowce, przeważnie uderzeniowe Szahidy.
Ukraińska wyrzutnia NASAMS załadowana rakietami AMRAAM. Zwraca uwagę brak jednego pocisku w dolnym rzędzie.
Potwierdza to nie tylko doskonałe walory NASAMS-ów, ale także wysokie kwalifikacje ukraińskich operatorów. Norwegia szkoli ukraiński personel u siebie, w bazach lotniczych Rygge i Ørland. Szkoleni tam Ukraińcy to zawodowi żołnierze i oficerowie, którzy zajmują się obroną powietrzną od wielu lat. Zaraz po ukończeniu kursu wysyłani są prosto do walki. Według pułkownika Trøite systemy NASAMS są wykorzystywane do ochrony najważniejszych obiektów w kraju, takich jak centralne ośrodki sprawowania władzy, zakłady produkcji energii elektrycznej, szpitale i lotniska. Są codziennie używane do obrony głównych skupisk ludności, ratując życie i zapobiegając przerwom w dostawach prądu dla milionów ludzi.
Moment wystrzelenia pocisku AIM-9X Sidewinder z ukraińskiego systemu NASAMS 3.
NASAMS to obecnie jeden z najbardziej cenionych systemów obrony powietrznej krótkiego zasięgu na świecie. Jego zaletami są dobra mobilność oraz duża uniwersalność, jeśli chodzi o używaną w nim amunicję. Obecnie produkowany od 2019 roku wariant NASAMS 3 ma możliwość wystrzeliwania powszechnie używanych przez zachodnie samoloty bojowe lotniczych rakiet AIM-9X Sidewinder i AIM-120 AMRAAM. Ponadto możliwe jest zastosowanie specjalnie do niego zaprojektowanych rakiet AMRAAM-ER o wydłużonym zasięgu. Są one produkowane przez amerykański koncern Raytheon, stąd często można spotkać informacje, że system stanowi rezultat udanej kooperacji norwesko-amerykańskiej. Zmodyfikowane w najnowszej wersji wyrzutnie mogą być łatwo transportowane drogą powietrzną. Od grudnia 2024 r. system obrony powietrznej NASAMS 3 należący do sił zbrojnych Norwegii pełni dyżur bojowy w okolicy polskiego lotniska Rzeszów-Jasionka.
Rosyjski dron światłowodowy atakujący ukraińską makietę wyrzutni NASAMS w obwodzie kurskim, zima 2024-2025.
Reklama
Zobacz również
Reklama
Reklama
