W ramach stałej współpracy strukturalnej PESCO Europejska Agencja Obrony (EDA) zainicjowała wsparcie dla dwóch nowych programów lotniczych, które będą skupione na kształtowaniu przyszłych europejskich zdolności w zakresie transportu powietrznego. Zadaniem EDA jest pomoc w harmonizacji wymagań dwóch grup państw zainteresowanych pozyskaniem nowych platform transportowych. Jeden z przyszłych samolotów ma służyć do transportu taktycznego i zabierania najbardziej typowych ładunków a drugi do przewozu ciężkich ładunków o dużych gabarytach.
Program samolotu o średniej ładowności do transportu taktycznego został oznaczony jako FMTC (Future Medium-Size Tactical Cargo). Z kolei program ciężkiej maszyny, zdolnej do strategicznego transportu lotniczego ładunków wielkogabarytowych, nosi oznaczenie SATOC (Strategic Air Transport For Outsized Cargo). Koordynatorem w programie FMTC jest Francja a członkami zostali Niemcy, Hiszpania i Szwecja. Programowi SATOC przewodniczą natomiast Niemcy, a członkostwo zadeklarowały Czechy, Francja i Holandia.
Średni transportowiec FMTC
Taktyczne samoloty transportowe są końmi roboczymi każdego lotnictwa wojskowego w zakresie logistyki i ewakuacji medycznej. Poza tym często się je wykorzystuje do zabudowy wyposażenia specjalistycznego (patrolowego, gaśniczego, tankującego itp.). Obecnie państwa Unii Europejskiej dysponują szeroką gamą taktycznych samolotów transportowych (np. C130, C-295, C-27J, A400M). Poza nowoczesnymi A400M, wiele pozostałych typów w trzeciej dekadzie obecnego stulecia będzie zbliżać się do końca okresu żywotności eksploatacyjnej. Głównym celem projektu FMTC jest wskazanie siłom zbrojnym państw członkowskich UE kierunku rozwoju taktycznego transportu lotniczego nowej generacji. Program ma zatem na celu dostarczenie uczestniczącym państwom członkowskim i przemysłowi UE solidnych podstaw do decydowania, jaka będzie przyszłość wojskowych flot transportowych w latach 2035+, poprzez określenie wspólnych wymagań dla nowego taktycznego samolotu transportowego średniej ładowności.
Wiele europejskich państw, w tym Polska, opiera swoje zdolności do transportu taktycznego na wiekowych samolotach C-130. W perspektywie najbliższych 12-15 lat część z tych maszyn będzie wymagała wymiany.
Ciężki transportowiec SATOC
Program SATOC ma na celu uzupełnienie krytycznego niedoboru ciężkich samolotów transportu strategicznego na zachodzie Europy. Dokonana w 2022 roku napaść Rosji na Ukrainę jeszcze bardziej uwypukliła znaczenie wojskowych zdolności do szybkiego przewozu wielkich ilości ładunków. Ponadto zniszczenie czarterowanych przez kraje zachodnie kilku samolotów linii Antonowa, w tym jedynego w swoim rodzaju potężnego An-225 Mrija, jeszcze mocniej ograniczyło dostęp europejskich sił zbrojnych do strategicznego transportu powietrznego. Tymczasem maszyny tej klasy są kluczowym czynnikiem umożliwiającym realizację zagranicznych misji i operacji wojskowych. SATOC obejmuje podejście 3-etapowe. Po pierwsze ma nastąpić określenie minimalnej liczby członków programu, którzy zdecydują się na dalsze uczestnictwo w projekcie, co w pewnym stopniu zdefiniuje zapotrzebowanie ilościowe na nowy samolot. Po drugie, dojdzie do uzgodnienia wspólnych wymagań. Na końcu niezbędne będzie określenie i uzgodnienie wspólnego europejskiego rozwiązania dla transportu wyjątkowo dużych i ciężkich ładunków.
Wojna na Ukrainie ograniczyła dostęp państw europejskich do cywilnej floty ciężkich samolotów transportowych linii Antonowa, jak ten zniszczony w toku działań bojowych An-225.
Wsparcie EDA dla programów FMTC i SATOC, które będzie udzielane przez pierwsze 24 miesiące, będzie poświęcone harmonizacji wymagań członków projektu. Zdefiniowanie wymagań jest niezbędnym krokiem w celu umożliwienia uczestnikom projektu zaplanowanie działań w oparciu o wspólną wizję przyszłego średniego i ciężkiego samolotu transportowego. Innymi słowy, wyartykułowanie wymagań może być postrzegane jako podstawa, do której będą się odwoływać wszystkie kolejne decyzje. Ponadto dokument z jasnymi wytycznymi może posłużyć jako punkt wyjścia do rozpoczęcia prac przez europejski przemysł obronny, poczynając od studium wykonalności, a kończąc na zaprojektowaniu i budowie prototypów samolotów nowej generacji.
Zharmonizowane wymagania pozwolą na obniżenie kosztów w cyklu życia samolotów, uniknięcie późniejszych zmian projektowych i nadmiernego tworzenia wersji. Ponadto zapobiegną rozdrobnieniu przyszłych flot krajowych na różne typy maszyn, umożliwiając rozwój jednolitej platformy dla szeregu państw członkowskich. EDA zapewni swoją ekspercką wiedzę w opracowaniu wymagań, opierając się na swoim bogatym doświadczeniu w uzgadnianiu stanowisk wielu partnerów.
Reklama
Zobacz również
Reklama
Reklama
