Wojna w Ukrainie, może nie poprzez bezpośredni i łatwy do odbioru przekaz, ale jednak pokazuje, że obecnie nie tylko zaawansowane systemy uzbrojenia są skuteczne w prowadzonej walce. Zwykła plotka, rozpowszechniana za pomocą każdego możliwego kanału do transmisji informacji jest tu również cennym narzędziem. Wpłynięcie na stan emocjonalny odbiorcy i jego sposób myślenia, a co za tym idzie wyrażane poglądy i podejmowane decyzje to jedna z najskuteczniejszych i od lat znanych broni. U żołnierzy może ona wywołać lęk i strach przed przeciwnikiem, a u cywili chęć protestu i nacisku na władzę, aby zmieniła swoje zamierzenia i realizowane już cele.
Siły Zbrojne Ukrainy (SZ Ukrainy), podobnie jak i inne armie, posiadają w swoim składzie specjalne formacje przeznaczone do prowadzenia operacji informacyjnych i psychologicznych. A prowadzenie operacji wpływu przez wojsko, obecnie szczególnie w środowisku informacyjnym, ma na celu obronę własnego kraju i odpieranie zewnętrznej (zagranicznej) dezinformacji zagrażającej własnym interesom narodowym. Jednostki Informacyjno-Psychologicznych Operacji (tzw. IPSO) wchodzą organizacyjnie w skład Sił Operacji Specjalnych Ukrainy, a ich motto brzmi – „Umysł zwycięża siłę”.
Zadania i struktury
W skład ukraińskich formacji IPSO wchodzą następujące centra i oddziały:
- 72. Centrum Informacyjno-Psychologicznych Operacji (miejscowość Browary, obwód kijowski) – utworzone w Sewastopolu w październiku 2004 roku i mające na celu identyfikację i zapobieganie zagrożeniom informacyjnym i psychologicznym skierowanym przeciwko Ukrainie oraz udzielanie wsparcia informacyjnego i analitycznego;
- 74. Centrum Informacyjno-Psychologicznych Operacji (Lwów);
- 83. Centrum Informacyjno-Psychologicznych Operacji (Odessa) – wraz z centrum lwowskim ma za zadanie zbieranie i analizowanie informacji, rozpowszechnianie propagandy oraz opracowywanie odpowiedzi na wydarzenia polityczne;
- 16. Centrum Informacyjno-Psychologicznych Operacji (osada Hujwa, obwód żytomierski).
Ogólnie to właśnie centra operacji informacyjno-psychologicznych mają za zadanie monitorowanie sytuacji społeczno-politycznej w krajach sąsiednich, przygotowywanie i prowadzenie specjalnych akcji informacyjnych (operacji), rozpowszechnianie materiałów propagandowych, a także udzielanie dowództwu wsparcia informacyjnego i analitycznego. W ich skład wchodzi kierownictwo, jednostki główne i wsparcia. Wiadomo, że personel tworzyć może ponad 100 osób, a wykorzystywany sprzęt to głównie maszyny do szyfrowania i kodowania, stacje radiowe, zestawy telekomunikacyjne itp.
Do zadań centrów IPSO należy:
- analiza stanu moralnego i psychicznego ludności i personelu wojskowego sił zbrojnych przeciwnika, propaganda kontrwywiadowcza wśród miejscowej ludności i jej dezinformacja poprzez tworzenie i publikowanie „fałszywych” informacji, materiałów foto i wideo w mediach i sieciach społecznościowych o powszechnym dostępie;
- prowadzenie informacyjnych akcji i operacji specjalnych;
- osiągnięcie przewagi informacyjnej i psychologicznej nad wrogiem w oparciu o wieloczynnikowe oddziaływanie na jego personel wojskowy i ludność cywilną, ujawnienie planów i praktycznych środków wykorzystywanych przez stronę przeciwną do prowadzenia operacji informacyjnych;
- oddziaływanie informacyjne i psychologiczne w celu zdemoralizowania ludności cywilnej i personelu wojskowego potencjalnego przeciwnika oraz informacyjne wsparcie działań jego opozycji;
- udział w kształtowaniu opinii publicznej, konsekwentnej zmianie orientacji wartościowych miejscowej ludności oraz przygotowaniu dokumentów analitycznych dla potrzeb zarządzania.
Wiadomo, że bezpośredniej pomocy w organizacji pracy ośrodków IPSO w praktyce stale udzielali specjaliści z amerykańskiej 4. Grupy Operacji Informacyjno-Psychologicznych oraz brytyjskiej 77. Brygady Oddziałów Informacyjnych.
Rekrutacja do tych formacji jest przede wszystkim prowadzona wśród absolwentów wojskowych uczelni, takich jak – Akademia Wojskowa Ministerstwa Obrony Ukrainy, Wojskowy Instytut Telekomunikacji i Informatyzacji, Wojskowy Instytut Kijowskiego Uniwersytetu Narodowego im. Tarasa Szewczenki czy Żytomierski Instytut Wojskowy. Specjaliści IPSO przechodzą również specjalistyczne cykliczne szkolenia w amerykańskich bazach i ośrodkach wojskowych.
Zadania realizowane w czasie wojny i pokoju
Obecnie zasadniczym zadaniem formacji IPSO jest kampania informacyjna prowadzona przeciwko Federacji Rosyjskiej z bezpośrednim lub pośrednim udziałem/wsparciem różnych struktur operacji informacyjnych i psychologicznych ze Stanów Zjednoczonych i wybranych krajów, członków NATO. Jak podkreślają przy tym sami Rosjanie, skutki takich działań są dla nich dość odczuwalne, a ponadto zauważalna jest dobrze skoordynowana interakcja z politykami rosyjskiej opozycji i zasobami internetowymi.
Co już podkreślano, to dużo wcześniej w ramach wielopłaszczyznowej współpracy Ukrainy z NATO w szkolenie personelu ośrodków IPSO zaangażowani zostali instruktorzy amerykańskich jednostek specjalnych, a w szczególności specjaliści z grup wsparcia informacyjnego Sił Zbrojnych USA.
Ukraińskie ośrodki IPSO, oprócz oficjalnych mediów, korzystają z szerokiego wachlarza zasobów informacyjnych znajdujących się w Internecie, w tym serwisów informacyjnych, „public” w sieciach społecznościowych oraz skoordynowanych grup użytkowników sieci społecznościowych. Pod kontrolą tych struktur znajduje się znaczna część krajowych zasobów informacyjnych, tzw. ochotników w Internecie, w tym społeczności Informnapalm, Peacemaker, Information Resistance, a także witryny komercyjne, które są wykorzystywane jako platforma do prowadzenia kampanii informacyjnych i testowania technologii społecznościowych.
Wsparcie informacyjne działań Sił Zbrojnych Ukrainy podzielone jest na trzy poziomy. Po pierwsze, mamy tu zaangażowane oficjalne media, a głównym kierunkiem realizowanych zadań pozostaje telewizja i radio. Na tych zasobach prowadzona jest działalność informacyjna skierowana do samych Ukraińców. Między innymi przekazywane są informacje o działaniach i zamierzeniach Federacji Rosyjskiej, posunięciach władz zbuntowanych republik z Donbasu, a także prawda historyczna. Co istotne, to w wyniku wzrostu zasięgu nadawania ukraińskich rozgłośni radiowych przekaz ten dociera również do mieszkańców na okupowanych terytoriach dawnych obwodów ługańskiego i donieckiego oraz Krymu.
Reklama
Zobacz również
Reklama
Reklama
