Średni śmigłowiec wielozadaniowy NH90 jest efektem współpracy europejskiego przemysłu lotniczego. Ambitne założenia projektowe zaowocowały powstaniem bardzo nowoczesnej i uniwersalnej maszyny, charakteryzującej się wieloma nowatorskimi rozwiązaniami konstrukcyjnymi i zaawansowanym wyposażeniem. Obecnie śmigłowce NH90 w dwóch podstawowych wersjach (lądowej i morskiej) i wielu odmianach wyposażenia są używane w wojskach lądowych, siłach powietrznych i morskich 13 krajów na całym świecie. Wkrótce do grona użytkowników dołączy kolejne państwo – Katar.
We wrześniu 1985 roku ministrowie obrony Francji, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Włoch i Holandii podpisali porozumienie o wspólnym opracowaniu średniego śmigłowca wielozadaniowego do zastosowań lądowych i morskich NH90 (NATO Helicopter for the 90s). Nowa maszyna miała być odpowiednikiem amerykańskiego Sikorsky S-70, równiez produkowanego w dwóch wersjach – lądowej UH-60A Black Hawk (S-70A) i morskiej SH-60B Seahawk (S-70B). W siłach zbrojnych pięciu europejskich państw NATO NH90 miał zastąpić kilka typów śmigłowców transportowych, poszukiwawczo-ratowniczych i zwalczania okrętów: Aérospatiale/Westland SA330 Puma, Aérospatiale SA321 Super Frelon, Bell/Dornier UH-1D Huey, Agusta-Bell AB205, Sikorsky/Westland Sea King i Westland Lynx. Wspólna platforma miała w założeniu obniżyć koszty opracowania, testów, wdrożenia do służby i późniejszej eksploatacji.
W kwietniu 1987 roku z programu wycofała się Wielka Brytania. Cztery pozostałe panstwa utworzyły w lutym 1992 roku Organizacje Zarzadzania Natowskim Śmigłowcem (NATO Helicopter Management Organisation, NAHEMO). Jej organem wykonawczym została Agencja Zarzadzania Natowskim Śmigłowcem (NATO Helicopter Management Agency, NAHEMA). W celu zaprojektowania, rozwoju, produkcji, sprzedaży i obsługi śmigłowców NH90 na całym swiecie cztery firmy reprezentujące członków NAHEMO – francuska Eurocopter France (wczesniej Aérospatiale), niemiecka Eurocopter Deutschland (MBB), włoska Agusta i holenderska Fokker – utworzyły 13 sierpnia 1992 roku konsorcjum NHIndustries (NHI) z siedziba w Aix-en-Provence we Francji.
NH90 TTH Caïman francuskiego Lotnictwa Wojsk Lądowych (Aviation légère de l’Armée de terre, ALAT). Na jego potrzeby w kilku partiach kupiono 74 egz. TTH w celu zastąpienia śmigłowców SA330B Puma.
NH90 to dwusilnikowy śmigłowiec w klasycznym układzie konstrukcyjnym (z jednym wirnikiem nośnym i śmigłem ogonowym) kategorii masowej 11 ton. Kadłub wykonano w całości z materiałów kompozytowych, podobnie jak łopaty wirnika i śmigła. Ładownia ma wysokość 1,58 m, szerokość 2,00 m, długość 4,80 m i objętość 15,20 m sześć. Dostęp do wnętrza zapewniają odsuwane drzwi po obu stronach kadłuba i opuszczana tylna rampa o szerokości 1,78 m i długości 1,58 m. Do napędu służą alternatywnie dwa typy silników turbinowych – Rolls-Royce/Turbomeca RTM322-01/9 (wybrane przez większość użytkowników) lub 01/9A (Oman), albo General Electric T700/T6E1 (Włochy) lub ich cywilna wersja CT7-8F5 (Hiszpania). Śmigłowiec ma całkowicie cyfrowa awionikę (glass cockpit) i elektroniczny układ sterowania (fly-by-wire, FBW) sprzężony z autopilotem. Trójkołowe podwozie ze zdwojonym kołem przednim jest chowane w locie.
W zależności od wersji i realizowanego zadania załoga składa się z jednego lub dwóch pilotów oraz operatora systemów zadaniowych i oficera taktycznego (koordynatora misji). W wariancie transportowym NH90 może przewozić maksymalnie 20 żołnierzy, 12 rannych lub chorych na noszach albo ponad dwie tony ładunku (w tym także lekkie pojazdy). Konstrukcja i wyposażenie śmigłowca pozwalają na wykonywanie lotów w każdych warunkach atmosferycznych, w dzień i w nocy, zarówno w zimnym, jak i gorącym klimacie (w zakresie temperatur od –40°C do +50°C). Łopaty wirnika i końcówka belki ogonowej są składane, aby umożliwić transport w ładowni samolotu transportowego i przechowywanie w hangarze na okręcie.
Reklama
Zobacz również
Reklama
Reklama
