Prezydent RP Andrzej Duda 31 stycznia br. podpisał ustawę budżetową na 2024 rok. Zakłada ona wzrost wydatków obronnych w stosunku do 2023 roku o 20,7 mld PLN (21,2%), do poziomu 118,1 mld PLN. Kwota ta stanowi 3,1% planowanego na ten rok PKB Polski i 13,6% łącznych wydatków budżetu państwa. Wraz z zakładanymi wpływami do Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych łączny budżet na obronność w 2024 roku może sięgnąć kwoty do 158,8 mld PLN.
Przedstawione w artykule dane bazują na: ustawie budżetowej na rok 2024 z dnia 18 stycznia 2024 roku (nazywanej dalej Ustawą), ustawie z 16 stycznia 2024 roku „o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2024”, informacjach przekazanych podczas posiedzenia Sejmowej Komisji Obrony Narodowej z 28 grudnia 2023 roku i posiedzenia Senackiej KON z 22 stycznia 2024 roku, decyzji budżetowej na rok 2024 Nr 11/MON z dnia 9 lutego 2024 roku oraz informacjach przekazanych autorowi przez MON.
Łączne wydatki
W 2024 roku na wydatki obronne ujęte w budżecie państwa zamierza się przeznaczyć łącznie 118,14 mld PLN, co stanowić ma 3,1% tegorocznego PKB Polski (szacowanego na potrzeby ustawy budżetowej na 3770,9 mld PLN). Oznacza to, że będą one o 20,69 mld PLN (21,2%) wyższe, niż zapisano w ustawie budżetowej na 2023 rok (w wersji pierwotnej z dnia 15 grudnia 2022 roku, przed nowelizacją). Wielkość planowanych nakładów określono zgodnie z formułą zawartą w art. 40 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 11 marca 2022 roku „o obronie Ojczyzny” (nazywanej dalej U3O). Taki poziom wydatków obronnych stanowić będzie 13,6% całego tegorocznego budżetu państwa, w którym zaplanowano wydatkowanie 866,4 mld PLN. Dla porównania w 2023 roku było to 14,5%. Na całkowite nakłady obronne budżetu państwa składają się wydatki ujęte w części 29 budżetu państwa „Obrona narodowa” na kwotę 117,52 mld PLN oraz wydatki zaplanowane w innych częściach budżetu państwa w ramach działu 752 „Obrona narodowa” – 620,2 mln PLN.
Dodatkowo, w 2024 roku planuje się wydatkować na obronność środki pozabudżetowe, pochodzące z Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych (FWSZ), utworzonego w 2022 roku na mocy przepisów U3O, którego dochody mogą pochodzić m.in. z tytułu mechanizmów dłużnych. Tegoroczne wpływy do FWSZ zaplanowano na poziomie do 53,52 mld PLN, z czego 12,8 mld PLN ma pochodzić ze środków majątkowych ujętych w części 29 budżetu państwa, do 39,75 mld PLN z mechanizmów dłużnych i 0,97 mld PLN z innych dochodów FWSZ określonych w U3O. Wydatki FWSZ w 2024 roku zaplanowano na kwotę do 45,88 mld PLN, z przeznaczeniem na realizację celów określonych w „Programie rozwoju Sił Zbrojnych na lata 2021-2035” (PRSZ), w tym w szczególności na zadania związane z modernizacją techniczną Wojska Polskiego. To tyle samo, ile planowano wydatkować z FWSZ w 2023 roku (po zmianach planu), choć ubiegłoroczne wykonanie prawdopodobnie wyniesie ok. 23 mld PLN. Łącznie z ww. wydatkami z FWSZ tegoroczne nakłady na obronność mogą zatem sięgnąć 151,2 mld PLN. Z FWSZ w tym roku będą również ponoszone wydatki związane z jego utrzymaniem przez Bank Gospodarstwa Krajowego, w tym z tytułu odsetek od pozyskanych w latach 2022-2023 środków z mechanizmów dłużnych oraz częściowej ich spłaty. Nie wiadomo jaka to będzie kwota, ponieważ informacje te nie są jawne, natomiast można zakładać, że będą to środki stanowiące różnicę pomiędzy wpływami FWSZ, a jego wydatkami na PRSZ, czyli ok. 7,64 mld PLN. Warto jednak także pamiętać, że wpływy FWSZ nie muszą zostać w całości wydatkowana w danym roku. Niewykorzystane środki przenoszone są bowiem na kolejny rok. Łącznie z planowanymi wpływami FWSZ tegoroczny budżet obronny sięga kwoty do 158,8 mld PLN, czyli ok. 4,2% PKB Polski.
Wzrost planowanych wydatków obronnych zapisanych w budżecie państwa o 21,2% w stosunku do 2023 roku określić trzeba jako wysoki, ale jednocześnie należy brać pod uwagę, że realnie będzie on niższy z powodu nadal wysokiej ubiegłorocznej inflacji, wynoszące według danych GUS 11,4%. Należy także zwrócić uwagę, że łączne planowane wydatki budżetu państwa w 2024 roku wzrosną o 28,8% w stosunku do tych planowanych w 2023 roku, zatem wydatki na obronność procentowo będą rosły wolniej.
Wydatki w części 29 „Obrona narodowa”
Największy udział w zaplanowanych nakładach na obronność mają wydatki zapisane w części 29 budżetu „Obrona narodowa”. W br. na ten cel planuje się przeznaczyć 117,5 mld PLN. Jest to kwota o 20,6 mld PLN (21,3%) wyższa niż w planie na 2023 rok. Główne kategorie nakładów tworzą wydatki bieżące, wydatki majątkowe, świadczenia na rzecz osób fizycznych oraz dotacje i subwencje. Nakłady te zostaną omówione w kolejnych rozdziałach.
Zanim to nastąpi, warto jeszcze odnotować, że w tym roku na Wojskowe Misje Pokojowe planuje się wydatkować 402 mln PLN (czyli niemal tyle samo co w 2023 roku), na Służbę Wywiadu Wojskowego 349,1 mln PLN (wzrost o 16,5%) oraz na Służbę Kontrwywiadu Wojskowego 590,1 mln PLN (wzrost o 22,5%).
W br. na potrzeby Centrum Zasobów Cyberprzestrzeni Sił Zbrojnych (CZC SZ) zaplanowano nakłady na kwotę 2,24 mld PLN, w tym 105 mln PLN na inwestycje budowlane i 808,7 mln PLN na zakupy sprzętu, wyposażenia i oprogramowania w ramach wydatków majątkowych. To poziom nakładów zbliżony do planowanego rok wcześniej.
Wydatki bieżące
W ramach części 29 budżetu „Obrona narodowa” już po raz drugi wydatki bieżące będą niższe niż wydatki majątkowe. Zamierza się na nie przeznaczyć 38,2% łącznych nakładów zaplanowanych w części 29 budżetu. W br. ma to być kwota 44,93 mld PLN, o 5,7 mld PLN (14,5%) wyższa niż w planie na 2023 rok.
Reklama
Zobacz również
Reklama
Reklama
