• Czwartek, 9 maja 2024
X

Wojska Lądowe Ukrainy w latach 2001–2013

Po burzliwych latach 90., związanych najpierw z tworzeniem Sił Zbrojnych, a następnie ich dostosowania do nowych realiów, również przełom tysiąclecia upłynął pod znakiem przejścia do nowego etapu reformy Wojsk Lądowych Ukrainy. W lipcu 2000 roku wszedł w życie Państwowy Program Reformy i Rozwoju Sił Zbrojnych Ukrainy na okres do 2005 roku, którego realizacja rozpoczęła się 1 stycznia 2001 roku.

Głównym problemem dla prowadzenia dalszej reformy Wojsk Lądowych Sił Zbrojnych Ukrainy był brak odpowiedniego finansowania obronności. W przemówieniu przed deputowanymi do Rady Najwyższej Ukrainy, 16 listopada 2002 roku, minister obrony Ukrainy Wołodymyr Szkidczenko przytoczył następujące dane: …normatywna potrzeba reformy Sił Zbrojnych w tym roku w warunkach dotrzymania wszystkich obowiązujących przepisów ustawowych wynosi 1,4 miliarda hrywien. W budżecie państwa na działania reformatorskie w tym roku przeznaczono zaledwie 40 mln 180 tys. Z tej kwoty do tej pory sfinansowano zaledwie 24 mln 400 tys., czyli prawie 61 procent. Jednocześnie w projekcie budżetu na przyszły rok przewidziano tylko 60 mln hrywien z Funduszu Ogólnego… Wartość utrzymania brygady zmechanizowanej wynosi ok. 32 mln hrywien na rok. W rzeczywistości jest ona dziś finansowana na poziomie 16 mln hrywien. W przypadku całkowitego rozwiązania brygady zmechanizowanej koszt stanowi ok. 45 mln hrywien. Tym samym utrzymanie typowej struktury przez rok jest półtora do dwóch i pół razy tańsze niż jej całkowita likwidacja.

Likwidacja dywizji

Mimo tej sytuacji reforma Wojsk Lądowych była kontynuowana. Priorytet w tych działaniach nadano Siłom Obrony Wysuniętej jako awangardzie przyszłych Sił Zbrojnych. W Wojskach Lądowych takim priorytetem stało się utworzenie korpusu szybkiego reagowania na bazie 8. Korpusu Armijnego. Został on wyłączony z Północnego Dowództwa Operacyjnego i podporządkowany Dowództwu Wojsk Lądowych, które w 2001 roku zostało przekształcone w Dowództwo Główne Wojsk Lądowych.

Zrewidowany plan realizacji Państwowego Programu Reformy i Rozwoju Sił Zbrojnych Ukrainy na okres do 2005 roku, zatwierdzony przez ministra obrony Ukrainy w dniu 21 maja 2001 roku, określał realizację szeregu działań w Wojskach Lądowych (WL) w sprawie redukcji i przebudowy jednostek wojskowych. Przewidywano przy tym całkowitą rezygnację z dywizji na rzecz samodzielnych brygad.

Zachodnim Dowództwie Operacyjnym rozwiązano dowództwo 38. Korpusu Armijnego (w latach 2002–2003), dowództwo 26. Dywizji Artylerii (w 2003 roku, ale w jej miejsce utworzono 1. Taktyczną Grupę Artylerii), 161. Samodzielną Brygadę Zmechanizowaną (w latach 2004–2005) i 461. Brygadę Rakietową (w 2002 roku). Z kolei 51. Dywizja Zmechanizowana miała zostać przekształcona w 23. SBZmech w latach 2001–2002. Natomiast w latach 2002–2003128. Dywizja Zmechanizowana została przekształcona w Grupę Taktyczną „Karpaty” w składzie dwóch samodzielnych brygad zmechanizowanych (w Mukaczewie i Użhorodzie), a 24. Dywizja Zmechanizowana została przeorganizowana w dwie samodzielne brygady zmechanizowane (w Jaworowie i Rawie-Ruskiej).

8. Samodzielna Brygada Specjalnego Przeznaczenia stała się samodzielnym pułkiem, a 6. Samodzielna Brygada Aeromobilna przekształcona została w 80. Samodzielny Pułk Aeromobilny. Wszystkie brygady specjalistyczne (inżynieryjne, łączności, radiotechniczne i chemiczne) zostały przekształcone w pułki, a 160. Pułk Artylerii Rakietowej miał stać się samodzielnym dywizjonem artylerii rakietowej. W 2000 roku 7. Brygada Lotnictwa Armijnego przeformowana została w 7. Samodzielny Pułk Lotnictwa Armijnego. W 2002 roku rozwiązano z kolei 257. Pułk Rakiet Przeciwlotniczych – jedyny w Wojskach Lądowych Ukrainy, który był uzbrojony w najnowszy system obrony powietrznej 9K330 Tor.

Południowym Dowództwie Operacyjnym dowództwo 32. Korpusu Armijnego ze wszystkimijemu podległymi jednostkami zostało w 2003 roku przeniesione do Marynarki Wojennej Ukrainy i przekształcone w Dowództwo Obrony Wybrzeża. Obie jego samodzielne brygady zmechanizowane (84. i 127.) oraz 501. Samodzielny Pułk Zmechanizowany stały się odpowiednio brygadami i pułkiem obrony wybrzeża.

Rozformowano 28. DZmech (w 2001 roku) oraz 28. Brygadę Chemiczną (w 2002 roku). W 2001 roku 254. DZmech została zredukowana i przeformowana w 52. SBZmech, a 1. Dywizja Aeromobilna miała zostać przekształcona w Grupę Taktyczną „Południe” (w 2003 roku). Miała ona obejmować dwie samodzielne brygady zmechanizowane: 27. i nowo utworzoną 16. w Bołgradzie. W latach 2002–2003 93. SBZmech miała zostać przekształcona w dwie samodzielne brygady zmechanizowane. 17. Dywizja Pancerna została przekształcona w samodzielną brygadę pancerną 6. Korpusu Armijnego (w latach 2003–2004), a 55. DArt została przekształcona w 2. Grupę Taktyczną Artylerii. Ponadto wszystkie brygady wyspecjalizowane stały się pułkami. Jeszcze wcześniej 40. SBAem została przekształcona w 79. SPAem. W 2003 roku 2. Brygada Lotnictwa Armijnego przeorganizowano w 11. Samodzielny Pułk Lotnictwa Armijnego.

Północnym Dowództwie Operacyjnym rozwiązano 901. Samodzielny Pułk Lotnictwa Armijnego. 8. Korpus Armijny przekazano Dowództwu Głównemu Wojsk Lądowych i w latach 2001–2005 przekształcono w Korpus Szybkiego Reagowania (KSR). W tym samym czasie 30. DPanc miała zostać przeorganizowana w dwie samodzielne brygady pancerne w ramach KSR, a 72. DZmech stała się samodzielną brygadą zmechanizowaną w ramach również KSR. W latach 2001–2004 25. DZmech została zlikwidowana. W 2004 roku 169. Ośrodek Szkoleniowy przeszedł pod bezpośrednią kontrolę Wojsk Lądowych. W 2004 roku Północne Dowództwo Operacyjne miało zostać rozwiązane, w tym samym roku z wojskowej mapy zniknęła również 1. Brygada Lotnictwa Armijnego.

Realizacja tych zamierzeń nie zawsze przebiegała zgodnie z ustalonymi, przedstawionymi powyżej planami. Do końca 2004 roku faktycznie przeprowadzono dużą redukcję jednostek w Wojskach Lądowych. Przestała istnieć 22. SBZmech (zredukowana do 300. Samodzielnego Pułku Zmechanizowanego w Czerniowcach), 123., 159. i 459. Brygady Rakietowe, 27., 52., 62., 97. i 161. Samodzielne Brygady Zmechanizowane, 1. Dywizja Rakietowa, 1. Brygada Lotnictwa Armijnego, 802. Pułk Artylerii Rakietowej, 761. Samodzielny Pułk Rozpoznania Artyleryjskiego, 14., 73. i 803. Pułki Inżynieryjne oraz inne jednostki. 1. Grupa Taktyczna Artylerii została przekształcona w 11. Samodzielną Brygadę Artylerii, która weszła w skład 13. Korpusu Armijnego, a 2. Grupa Taktyczna Artylerii rozlokowana w Południowym Dowództwie Operacyjnym stała się 55. SBArt w 6. Korpusie Armijnym.

30. SBPanc, która nie mieściła się w koncepcji wykorzystania w ramach Korpusu Szybkiego Reagowania, została do końca 2004 roku przekształcona w 30. SBZmech. Jednak później do KSR została włączona inna brygada pancerna – 1. SBPanc z Północnego Dowództwa Operacyjnego. Dowództwo to zostało całkowicie pozbawione jednostek bojowych i w październiku 2005 roku zostało przekształcone w Zarząd Terytorialny „Północ”.

W wyniku tych zmian organizacyjnych w 2005 roku skład bojowy Wojsk Lądowych Sił Zbrojnych Ukrainy składał się z 8. Korpusu Armijnego (KSR), Zachodniego i Południowego Dowództw Operacyjnych, 6. i 13 Korpusów Armijnych, Zarządu Terytorialnego „Północ” oraz jednostek wojskowych podporządkowanych bezpośrednio.

Reklama

Najnowsze czasopisma

Zobacz wszystkie
X
Facebook
Twitter
X

Dołącz do nas

X