27 sierpnia Królewskie Tajskie Siły Powietrzne wydały oświadczenie w sprawie wyboru nowego samolotu bojowego. Zdecydowano, że kluczowe wymagania operacyjne lotnictwa najlepiej spełnia szwedzki Saab JAS 39 Gripen E/F, który pokonał w rywalizacji amerykańskiego F-16 Block 70/72.
Jak podkreślono szwedzka oferta zmieściła się w przeznaczonym na ten cel budżecie oraz została najwyżej oceniona pod kątem deklarowanych zobowiązań offsetowych i transferu technologii do krajowego przemysłu. Zaproponowany przez Szwedów pakiet zwiera także pewną liczbę rakiet powietrze-powietrze Meteor. Decyzja komisji sil powietrznych ma charakter techniczny i musi zostać jeszcze zatwierdzona przez gabinet nowego premiera Paetongtarna Shinawatry. W planie finansowym program został rozpisany na lata fiskalne 2025–2029. Dostawy 12 egzemplarzy Gripenów są przewidziane od 2028 roku.
Nowe maszyny zastąpią myśliwce F-16 A/B, które służą w 102. Eskadrze z 1 Skrzydła Myśliwskiego w Korat. Są to najstarsze samoloty tego typu w tajskim lotnictwie, bowiem ich eksploatacja trwa od 1988 r. Ogółem Tajlandia nadal posiada 50 z 59 zakupionych niegdyś F-16, przy czym najmłodsze maszyny wyprodukowano w 1996 roku. Zatem również resztę myśliwców czeka w najbliższych latach wymiana na nowocześniejsze samoloty. Czas pokaże czy będą to kolejne Gripeny.
Dostawy seryjnych Gripenów E zaczęły się w kwietniu 2022 roku i najpierw wprowadzono je na uzbrojenie lotnictwa Brazylii.
Program rozwoju Gripena E
Prace nad trzecią generacją myśliwca Saab Gripen rozpoczęto w marcu 2007 r., gdy w ramach projektu nazwanego Gripen Demo zdecydowano o budowie samolotu testowego przeznaczonego do prób elementów konstrukcji i różnych modyfikacji. Podstawowymi założeniami projektu była poprawa osiągów przestrzennych samolotu, czyli przede wszystkim zasięgu i promieniu działania, zastosowanie nowych sensorów oraz poszerzenie gamy przenoszonego uzbrojenia. Projekt Gripen Demo stanowił bazę do dalszego rozwoju i doskonalenia konstrukcji płatowca. W marcu 2010 r. rozpoczęto program Gripen NG (Next Generation), który miał doprowadzić do opracowania docelowej wersji myśliwca. Zgodnie z założeniami w programie prób i testów miały brać trzy nowe prototypy. Publiczna prezentacja pierwszego prototypu wielozadaniowego samolotu bojowego Gripen E/Gripen NG, o nr. fabr. 38-9, miała miejsce w maju 2016 r. w zakładach produkcyjnej szwedzkiej firmy w Linköping przed przedstawicielami zakładów oraz potencjalnymi klientami. Został on oblatany w czerwcu 2017 r. i przekazany do działu koncernu odpowiedzialnego za próby w powietrzu.
Pierwszy seryjny Gripen E został przekazany do testów szwedzkiej agencji Försvarets Materielverk w październiku 2023 roku.
Dotychczas rząd Szwecji złożył zamówienie na 60 egzemplarzy Gripenów E. Oprócz Szwecji na zamówienie 40 samolotów tego typu zdecydowała się jeszcze Brazylia, ale brazylijskie lotnictwo zamówiło wersję jednomiejscową E i dwumiejscową F. Przedstawiciele firmy Saab szacują, że potencjalny rynek na lekkie szwedzkie myśliwce może obejmować 300 samolotów w ciągu najbliższych 15 lat.
Reklama
Zobacz również
Reklama
Reklama
