Zanim nastąpią dostawy F-35A i zmodernizowanych FA-50PL w najbliższych latach podstawę naszego lotnictwa bojowego nadal stanowić będzie 48 wielozadaniowych myśliwców F-16C/D Block 52+ Jastrząb. Maszynom tym 9 listopada 2023 roku minęło 17 lat służby w polskich barwach.
48 myśliwców wielozadaniowych F-16 Jastrząb stanowi obecnie podstawę lotnictwa bojowego Sił Powietrznych RP. Ich wiek kwalifikuje je obecnie do gruntownej modernizacji, przeprowadzanej zazwyczaj w połowie cyklu życia.
Dotychczasowe modyfikacje
W ostatnich latach nasze Jastrzębie przeszły dość istotne zmiany – oprogramowanie komputera misji zostało zaktualizowane do wersji M6.5 a paleta uzbrojenia została poszerzona o pociski manewrujące AGM-158 JASSM i JASSM-ER, a także nowe wersje rakiet powietrze-powietrze: AIM-120C-7 AMRAAM oraz AIM-9X Block II. Zamontowano też nowy transponder identyfikacji swój-obcy Mode 5, oraz odporniejszy na zakłócenia moduł GPS, a także rozszerzone zostały możliwości wymiany danych przez terminal Link-16.
Zakupione kilka lat temu pociski manewrujące dalekiego zasięgu AGM-158 JASSM to najpotężniejszy oręż w arsenale polskich F-16.
Z pewnością powyższych zmian nie można zaliczyć do kategorii kosmetycznych. W szczególności dzięki pociskom AGM-158 nasze myśliwce zyskały niespotykany nigdy wcześniej w Wojsku Polskim zasięg precyzyjnego rażenia środkami bojowymi. Pociski w wersji o przedłużonym zasięgu JASSM-ER teoretycznie są w stanie przebić się przez zaawansowaną obronę przeciwlotniczą i dotrzeć do centralnych ośrodków decyzyjnych potencjalnego agresora.
Dotychczasowe modernizacje polskich F-16 skupione były głównie na rozszerzeniu palety przenoszonego uzbrojenia.
Z kolei służące do szkolenia pilotów symulatory nie były dotąd modyfikowane. Obecnie nasze lotnictwo dysponuje symulatorami zakupionymi wraz z myśliwcami F-16C/D niemal dwie dekady temu, na podstawie umowy z 2003 roku (jeden symulator misji, dwa urządzenia treningowe i dwa symulatory procedur naziemnych). Dlatego pod koniec ubiegłego roku zakończył się przetarg na dostawę taktycznego systemu symulacji lotów dla samolotów F-16 C/D Block 52+ Jastrząb. 8 grudnia 2022 roku Agencja Uzbrojenia zawarła kontrakt z izraelską firmą Elbit Systems, która ma dostarczyć cztery symulatory lotu, a piąte urządzenie tego rodzaju jest wskazane jako zakup opcjonalny. Koszt urządzeń dostarczanych przez spółkę z Hajfy wyniesie 226,7 mln zł brutto. Urządzenia mają służyć do szkolenia pilotażowego, utrzymania nawyków i treningu procedur awaryjnych, a także do kompleksowego przygotowania personelu latającego do misji bojowych, w tym do wykonywania zadań w ugrupowaniach taktycznych.
Istotną kwestią dla pilotów myśliwskich jest podniesienie jakości i realizmu szkolenia symulatorowego, które w niektórych krajach zaczyna być uznawane za równoważne prawdziwym lotom treningowym. W symulatorach można przećwiczyć scenariusze działań, na które nie pozwalają ograniczone rozmiary naszych poligonów.
Oprócz aktualizacji w zakresie nowego wyposażenia bojowego, które będzie odpowiadać bieżącej konfiguracji naszych Jastrzębi w symulatorach należy spodziewać się zupełnie nowych funkcji. We współczesnych urządzeniach tego typu można na przykład wykonywać misje w wirtualnych ugrupowaniach bojowych wraz z samolotami generowanymi komputerowo, innymi symulatorami załogowymi oraz współdziałać z realnymi statkami powietrznymi. Obecnie w Siłach Powietrznych RP takie możliwości posiadają jedynie symulatory szkolnych samolotów M-346 Bielik.
Pozyskana przez Polskę wersja F-16C/D Block 52+ w chwili zakupu była najbardziej zaawansowanym wariantem na świecie. Kiedy 18 kwietnia 2003 roku podpisywano umowę na 48 maszyn nie istniał jeszcze ani F-16 E/F Block 60 Desert Falcon, ani też przyszły F-16 Block 70/72 Viper.
Ponadto warto wspomnieć, że wciąż toczy się ogłoszone 6 października 2020 roku postępowanie dotyczące nabycia systemu rozpoznania powietrznego z radarem o syntetycznej aperturze (Synthetic Aperture Radar) do obserwacji ziemi. W skład sytemu mają wchodzić trzy zasobniki rozpoznania powietrznego z radarem SAR, a także stacje naziemne przeznaczone do planowania misji i programowania zasobników, jak również naziemne stacje do analizy i transmisji danych.
W kierunku F-16V
W kontekście dalszego zwiększenia możliwości bojowych floty Jastrzębi prowadzone są obecnie analizy dotyczące zakresu planowanej modernizacji w połowie cyklu życia (Mid Life Upgrade, MLU). Kierunek tych prac wyznacza oferowany przez Lockheed Martin pakiet Viper, który stanowi standardowe wyposażenie fabrycznie nowych samolotów Block 70/72, ale również może być zainstalowany w używanych maszynach F-16C/D. Według przedstawicieli Inspektoratu Sił Powietrznych RP polskie F-16 mają otrzymać m.in. nowy radar Northrop Grumman AN/APG-83 SABR z anteną AESA oraz ulepszony system samoobrony i walki elektronicznej.
W przyszłej modernizacji Jastrzębi planuje się między innymi znaczącą poprawę skuteczności systemów samoobrony.
Wstępnie zakłada się, że prototypową modernizację dwóch samolotów wzorcowych (po jednym wersji C i D) zrealizuje Lockheed Martin w swoich zakładach na terenie USA. Reszta maszyn będzie przebudowana już całkowicie w Polsce, rękami odpowiednio przeszkolonego przez producenta personelu technicznego Sił Powietrznych. Proces konwersji będzie miał formę montażu zestawów modernizacyjnych, które zostaną przysłane z USA. Rozpoczęcie fazy realizacyjnej planowane jest na rok 2025.
Jednym z przyszłych systemów uzbrojenia dla Jastrzębi, za jakimi rozgląda się obecnie wojsko, są pociski antyradarowe, które pozwolą aktywnie zwalczać systemy przeciwlotnicze wroga. Na zdjęciu amerykański AGM-88E AARGM, który jest już zintegrowany z platformą F-16.
Reklama
Zobacz również
Reklama
Reklama
