Dzisiaj od pasa na lotnisku Mojave Air & Space Port w Kalifornii po raz pierwszy oderwał się prototyp naddźwiękowego samolotu XB-1. Jednoosobowa maszyna stanowi zmniejszony demonstrator przyszłego naddźwiękowego samolotu pasażerskiego firmy Boom, który nosi nazwę Overture.
Za sterami XB-1 podczas jego pierwszego lotu zasiadał zakładowy szef pilotów doświadczalnych Bill „Doc” Shoemaker. XB-1 wypełnił wszystkie założone dla pierwszego lotu cele, w tym bezpiecznie osiągnął wysokość 7120 stóp (2170 m) i prędkość 238 węzłów (440 km/h). W czasie lotu XB-1 zespół konstruktorów przeprowadził wstępną ocenę właściwości pilotażowych samolotu, w tym sprawdzenie stabilności maszyny w konfiguracji do lądowania, gdy płatowiec osiąga duże kąty natarcia.
Szef pilotów doświadczalnych Bill „Doc” Shoemaker, który dokonał oblotu XB-1.
Podczas tego wydarzenia prototypowi towarzyszył samolot obserwacyjny T-38 Talon, który był pilotowany przez Tristana „Geppetto” Brandenburga. Monitorował on ze swojej kabiny przebieg lotu XB-1. Samoloty obserwacyjne zwykle towarzyszą prototypom podczas ich dziewiczych lotów, aby dokumentować, jak nowa konstrukcja radzi sobie w powietrzu i weryfikować takie elementy, jak wysokość, prędkość i zachowanie się w locie.
Wykonany dwie dekady po zakończeniu eksploatacji legendarnego Concorde’a pierwszy lot XB-1 ma utorować drogę do odrodzenia się podróży naddźwiękowych, lecz w formie bardziej ekonomicznej i przyjaznej dla środowiska. Przyszły samolot Overture ma zabierać na pokład 64–80 pasażerów i latać z prędkością Mach 1,7 – około dwukrotnie szybciej niż dzisiejsze poddźwiękowe samoloty pasażerskie. Zoptymalizowany pod kątem szybkości, bezpieczeństwa i zrównoważonego rozwoju, Overture będzie ponadto dostosowany do pracy na zrównoważonym paliwie lotniczym, które ma zostać pozyskiwane ze źródeł odnawialnych.
Celem założenia firmy Boom w 2014 roku jest wznowienie pasażerskich lotów naddźwiękowych. Portfel zamówień i listów intencyjnych na projektowane samoloty Overture obejmuje 130 maszyn. Zainteresowanie projektem wykazały między innymi American Airlines, United Airlines i Japan Airlines.
Doświadczenia zebrane przy badaniu XB-1 mają pomóc w projektowaniu i rozwoju docelowego samolotu Overture, poprzez weryfikację kluczowych technologii opracowanych w firmie Boom.
Pierwszą z nich jest system wizyjny z udziałem rzeczywistości rozszerzonej. Są to dwie kamery umieszczone na nosie, które po naniesieniu wskazań o położeniu samolotu i torze jego lotu, zasilają obrazem i danymi wyświetlacz pilota, zapewniając tym samym doskonałą widoczność pasa startowego. System ten umożliwia uzyskanie dobrych naddźwiękowych właściwości aerodynamicznych bez konieczności zabudowy ciężkiego i skomplikowanego ruchomego nosa, który w Concorde był opuszczany przed lądowaniem, aby zapewnić pilotom bezpośredni widok na pas przez szyby kokpitu.
Lądowanie XB-1 po dziewiczym locie. Dobrze widać wysoko zadarty nos w tej fazie przyziemienia. Aby nie montować opuszczanego nosa w samolocie zamontowano kamerę transmitującą obraz z przedniej półsfery na ekran w kokpicie.
Loty próbne mają też potwierdzić prawidłowość dokonanych na etapie projektu komputerowych obliczeń i przyjętych założeń. Do zbadania tysięcy proponowanych konfiguracji XB-1 inżynierowie wykorzystali cyfrowe narzędzia symulacyjne z dziedziny mechaniki płynów. Rezultatem tej pracy jest zoptymalizowana konstrukcja, która ma łączyć bezpieczne i stabilne zachowanie się maszyny podczas startu i lądowania z dobrymi parametrami przy prędkościach naddźwiękowych.
XB-1 jest prawie w całości wykonany z materiałów kompozytowych z włókna węglowego, co pozwala na realizację wyrafinowanej aerodynamicznej konstrukcji przy zachowaniu dużej wytrzymałości i lekkości całej struktury. Technologia kompozytowa wymaga teraz sprawdzenia pod kątem, jak będzie się sprawować w obliczu naprężeń dynamicznych i termicznych, które występują w lotach naddźwiękowych.
Samolot XB-1 wystartował z portu lotniczego Mojave i leciał w tej samej przestrzeni powietrznej, w której odbyło się wiele pierwszych historycznych lotów, w tym takich maszyn jak Bell X-1, North American X-15 i Lockheed SR-71 Blackbird.
Kolejnym krytycznym elementem wymagającym uwagi są specjalnie ukształtowane naddźwiękowe wloty powietrza do silników XB-1. Każdy wlot pobiera w locie powietrze naddźwiękowe i musi je spowolnić do prędkości poddźwiękowych. Chodzi więc o stworzenie silnikom odrzutowym warunków do stabilnej pracy w bardzo szerokim zakresie – zarówno w momencie rozpędzania się podczas startu aż po lot naddźwiękowy.
Teraz, gdy XB-1 pomyślnie wykonał swój pierwszy lot, zespół projektowy będzie systematycznie zwiększać obwiednię parametrów lotu, aby potwierdzić osiągi i właściwości pilotażowe maszyny, włączając to przekroczenie prędkości Mach 1. Kiedy XB-1 będzie gotowy do swojego pierwszego lotu naddźwiękowego, jego pilotem będzie Tristan „Geppetto” Brandenberg.
Podobnie jak projektowany samolot Overture obecny XB-1 wykorzystuje najnowocześniejsze technologie, aby umożliwić wydajny lot naddźwiękowy, w tym kompozyty z włókna węglowego, zaawansowaną awionikę, cyfrowo zoptymalizowaną aerodynamikę i naddźwiękowy układ napędowy.
Reklama
Zobacz również
Reklama
Reklama
