• Autor: Marcin Strembski
• Opublikowano: 11 września 2025
• 6 min czytania

W ciągu 24 godzin od wydarzeń z pamiętnej nocy z 9 na 10 września, kiedy nastąpiło bezprecedensowe w swej skali wtargniecie rosyjskich bezzałogowych statków powietrznych (BSP) nad terytorium Polski, odnaleziono już wraki większości z wykrytych w locie obiektów.

Do rana 11 września pojawiły się oficjalne informacje o co najmniej 15 dronach, które spadły w naszym kraju, podczas gdy wstępne informacje Sztabu Generalnego WP wskazywały na wtargniecie 19 obiektów. Akcja poszukiwawcza jeszcze się nie zakończy i trwają próby zlokalizowania ostatnich brakujących dronów. W celu wsparcia wysiłków wojska w teren skierowano ponad 600 funkcjonariuszy Policji oraz strażaków z PSP i OSP.

The Gerbera decoy UAV found in Oleśno has s/n 31695 pic.twitter.com/Pm6evU1GIZ

— The Military Watch (@MarcinRogowsk14) September 10, 2025

Poniżej lista potwierdzonych przez MSWiA miejsc, gdzie doszło do odlezienia bezzałogowców lub ich szczątków, przy czym w kilku przypadkach nie opublikowano jeszcze zdjęć, które umożliwiłyby niezależną identyfikację wraków.

1. Cześniki (pow. zamojski, woj. lubelskie) – niezidentyfikowany BSP
2. Czosnówka (pow. bialski, woj. lubelskie) – Gerbera numer seryjny 32384
3. Wyryki-Wola (pow. włodawski, woj. lubelskie) – niezidentyfikowany BSP który spadł na budynek (brak ofiar)
4. Krzywowierzba Kolonia (pow. parczewski, woj. lubelskie) – niezidentyfikowany BSP
5. Wohyń (pow. radzyński, woj. lubelskie) – Gerbera numer seryjny nieznany
6. Mniszków (pow. opoczyński, woj. łódzkie) – Gerbera numer seryjny 31402
7. Oleśno (pow. elbląski, woj. warmińko-mazurskie) – Gerbera numer seryjny nieznany
8. Wielki Łan (pow. włodawski, woj. lubelskie) – niezidentyfikowany BSP
9. Zabłocie-Kolonia (pow. bialski, woj. lubelskie) – niezidentyfikowany BSP
10. między wsiami Rabiany i Sewerynów w gminie Korytnica (pow,węgrowski, woj. mazowieckie) – Gerbera numer seryjny nieznany
11. Nowe Miasto nad Pilicą (woj. mazowieckie) – Gerbera numer seryjny 31489
12. Bychawka Trzecia (woj. lubelskie) – Gerbera numer seryjny 32436
13. Sobótka (woj. świętokrzyskie) – Gerbera numer seryjny nieznany
14. Czyżów (na pogr. pow. buskiego i staszowskiego, woj. świętokrzyskie) – Gerbera numer seryjny nieznany
15. Smyków (pow. kielecki, woj. świętokrzyskie) – niezidentyfikowany BSP

Ponadto w rejonie między miejscowościami Kodeniec,  Wyryki i Wyhalew (pow. parczewski, woj. lubelskie) odnaleziono szczątki pocisku AIM-120C-7 produkcji amerykańskiej, który został przypuszczalnie użyty do zestrzelenia jednego z wyżej wymienionych dronów.

A Russian Gerbera attack drone penetrated nearly 300 km of Polish airspace and was found in the Polish town of Mniszków, per RMF 24. pic.twitter.com/6veUFznOhJ

— OSINTtechnical (@Osinttechnical) September 10, 2025

BSP Gerbera

Jak dotąd wszystkie zidentyfikowane bezzałogowce, których zdjęcia ukazały się w Internecie, należały do typu Gerbera. Jest to bezzałogowiec pierwotnie zaprojektowany jako tani wabik-przynęta. Konstrukcja ta imituje uderzeniowego Szahida-136 (znanego również pod rosyjską nazwą Gerań-2) i jest masowo wykorzystywana przez Rosję do przeciążania ukraińskich systemów obrony przeciwlotniczej nadmiarem pojawiających się celów powietrznych. W tracie ataków na Ukrainę takie aparaty stanowią około połowę wysyłanych dronów.

Rosyjski wabik bezzałogowy Gerbera, który spadł na puste pole po wypełnieniu zadania nad Ukrainą. Warto zauważyć dostosowany do warunków pogodowych kamuflaż drona.

Analizy zestrzelonych egzemplarzy wskazują, że Rosjanie wzorowali się na chińskim prototypie, opracowanym przez firmę Skywalker Technology Co., Ltd. Dzięki zastosowaniu tanich materiałów, takich jak szkielet ze sklejki i płatowiec z pianki styropianowej, Gerbera kosztuje około dziesięciokrotnie mniej niż irańsko-rosyjski Szahid, ale w jego budowie obecne są liczne komercyjne podzespoły zagraniczne.

W odnalezionych wrakach wykryto amerykańskie i europejskie układy scalone – m.in. od Analog Devices, Texas Instruments, Atmel czy NXP Semiconductors – a także elementy szwajcarskich producentów STMicroelectronics i U-Blox. Napęd stanowi silnik DLE60 produkowany przez Mile Hao Xiang Technology Co., Ltd, firmę objętą latem 2024 roku sankcjami USA za współpracę z Rosją.

Zdjęcie ilustrujące rozmiary Gerbery w porównaniu z postacią ukraińskiego żołnierza.

Z czasem w Gerbery ewoluowały. Zaczęto instalować w nich małe głowice wybuchowe — zwykle o wadze 2–2,5 kg, chociaż zdarzały się egzemplarze z ładunkiem do nawet 5 kg. W odnalezionych wrakach na ogół stosowano typowe głowice odłamkowe OFBCh-2.5, w innych przypadkach były to natomiast improwizowane ładunki o masie około 2–5 kg. Materiały wybuchowe są wykorzystywane przez Rosjan jako samolikwidatory lub pułapki na ukraińską ludność i saperów. Znacznie rzadziej w tym celu stosowane są substancje toksyczne, którymi spryskiwane są powierzchnie płatowca. W związku z tym wojsko i władze apelują do obywateli, aby w przypadku zaobserwowania nieznanego obiektu lub jego szczątków nie zbliżać się do znaleziska, ani nie próbować go dotykać.

🇷🇺🇺🇦 Images and a video of two different downed Russian propeller-driven Gerbera decoy drones—the images are notably from a Gerbera that crashed in Poland. The Gebera decoy drone is made of plywood and foam—refer to the images—and appears to be primarily employed in an unarmed… pic.twitter.com/t1e5IZPoqU

— Shahryar Pasandideh (@shahpas) September 8, 2025

Nie wszystkie aparaty przenoszą głowice bojowe, zwłaszcza te najcięższe, stanowi to bowiem istotne obciążenie dla tej dość lekkiej konstrukcji. Zatem kiedy liczy się duży zasięg bezzałogowiec musi być jak najlżejszy, aby mógł zatankować więcej paliwa. Niektóre doniesienia sugerują, że w aparatach znalezionych na terenie Polski wolną przestrzeń na głowicę bojową wypleniały dodatkowe zbiorniki paliwa, które zwiększały zasięg lotu z około 700 km do blisko 1200 km.

Przed wysłaniem do Polski Rosjanie wyposażyli drony „Gerbera” w dodatkowe zbiorniki paliwa, — Militarne

Dzięki temu zwiększyli ich zasięg lotu do krajów NATO. pic.twitter.com/e8BD4ATBwV

— Kerakles (@dwolosiuk) September 10, 2025

Oprócz działania jako wabik (często z dodatkową funkcją wybuchową) Gerbera może prowadzić rozpoznanie. W wersji rozpoznawczej dron przenosi w chińską kamerę Topotek KHY10S90 i modem sieciowy Xingkai Tech XK-F358 służący do transmisji danych. Urządzenia te służą przede wszystkim do wykrywania pozycji obrony powietrznej, dzięki czemu inne rosyjskie środki bojowe mogą omijać zagrożone rejony.