W dniu 2 lutego br. Prezydent RP Andrzej Duda podpisał ustawę budżetową na 2023 rok. Zakłada ona radykalny wzrost wydatków obronnych w stosunku do 2022 roku, o niemal 40 mld PLN (68,6%), do poziomu 97,4 mld PLN. To pierwszy rok, w którym na obronność mają zostać przeznaczone finanse w wysokości 3,0% PKB Polski. Wraz z dodatkowymi środkami pochodzącymi spoza budżetu państwa, tj. z Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych, łączne wydatki na obronność w 2023 roku mogą sięgnąć kwoty 127,8 mld PLN. Przedstawione w artykule dane bazują na: ustawie budżetowej na rok 2023 z dnia 15 grudnia 2022 roku (nazywanej dalej Ustawą), ustawie z 1 grudnia 2022 roku „o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023”, informacjach przekazanych podczas posiedzenia Sejmowej KON nr 94 z 27 października 2022 roku i posiedzenia Senackiej KON nr 40 z 5 stycznia 2023 roku, decyzji budżetowej na rok 2023 Nr 8/MON z dnia 17 lutego br. oraz informacjach przekazanych autorowi przez MON.
Łączne wydatki
W 2023 roku na wydatki obronne ujęte w budżecie państwa zamierza się przeznaczyć łącznie 97,445 mld PLN, co stanowić ma 3,0% tegorocznego PKB Polski (szacowanego na potrzeby ustawy budżetowej na 3248,0 mld PLN). Oznacza to, że będą one o aż 39,662 mld PLN (68,6%) wyższe, niż zapisano w ustawie budżetowej na 2022 rok. Wielkość planowanych nakładów określono zgodnie z formułą zawartą w art.40 ust.1 pkt. 2 ustawy z dnia 23 marca 2022 roku „o obronie Ojczyzny”, która weszła w życie z dniem 23 kwietnia 2022 roku (nazywanej dalej w skrócie U3O). Taki poziom wydatków obronnych stanowić będzie aż 14,5% całego tegorocznego budżetu państwa, w którym zaplanowano wydatkowanie 672,5 mld PLN. Dla porównania w 2022 roku było to 11%. Na całkowite nakłady obronne budżetu państwa składają się wydatki ujęte w części 29 budżetu państwa „Obrona narodowa” na kwotę 96,920 mld PLN oraz wydatki zaplanowane poza częścią 29 budżetu państwa w ramach działu 752 „Obrona narodowa” – 524,5 mln PLN.
Dodatkowo, w 2023 roku planuje się wydatkować ze środków pozabudżetowych, pochodzących z Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych (FWSZ), kwotę do 40 mld PLN, z przeznaczeniem na realizację celów określonych w „Programie Rozwoju Sił Zbrojnych na lata 2021–2035”, w tym w szczególności na zadania związane z modernizacją techniczną Wojska Polskiego. FWSZ został utworzony w 2022 roku na mocy przepisów U3O, a jego dochody mogą pochodzić m.in. z mechanizmów dłużnych. Łącznie z wydatkami z FWSZ nakłady na obronność w 2023 roku mogą zatem sięgnąć poziomu nawet 127,8 mld PLN. Dlaczego tyle, a nie 137,445 mld PLN (97,445+40,0 mld PLN)? Ponieważ dochodem FWSZ w br. ma być m.in. kwota 9,6 mld PLN, pochodząca ze środków majątkowych ujętych w części 29 budżetu państwa. Nie można zatem tych samych środków dwukrotnie zaliczać do wydatków. Warto także pamiętać, że wspomniana kwota 40 mld PLN nie musi zostać w całości wydatkowana w tym roku. Niewykorzystane środki z FWSZ mogą bowiem zostać przeniesione na kolejny rok. Licząc łącznie z budżetem FWSZ, tegoroczne wydatki obronne mogą stanowić niemal 4% PKB Polski (przyjmując PKB na poziomie 3248,0 mld PLN).
Wzrost planowanych wydatków obronnych zapisanych w budżecie państwa o aż 68,6% określić trzeba jako przełomowy, ale jednocześnie należy brać pod uwagę, że realnie będzie on niższy z powodu wysokiej inflacji, wynoszącej w 2022 roku wg danych GUS 14,4%.
Wydatki w części 29 „Obrona narodowa”
Największy udział w zaplanowanych nakładach na obronność mają wydatki zapisane w części 29 budżetu „Obrona narodowa”. W br. na ten cel planuje się przeznaczyć 96,920 mld PLN. Jest to kwota o 39,869 mld PLN (69,9%) wyższa niż w planie na 2022 rok. Główne kategorie nakładów: wydatki bieżące, wydatki majątkowe, świadczenia na rzecz osób fizycznych, dotacje i subwencje oraz współfinansowanie projektów z udziałem środków UE, zostaną omówione w kolejnych rozdziałach.
Zanim to nastąpi, warto jeszcze odnotować, że w tym roku na Wojskowe Misje Pokojowe planuje się wydatkować 410,4 mln PLN (w stosunku do ubiegłego roku jest to wzrost o 21,3%), na Służbę Wywiadu Wojskowego 299,8 mln PLN (wzrost o 27,0%) oraz na Służbę Kontrwywiadu 481,9 mln PLN (wzrost o 32,8%).
W tegorocznym budżecie na Wojska Obrony Terytorialnej (WOT) zaplanowano wydatkowanie 2,5% całkowitych nakładów na obronność, tj. 2,488 mld PLN, co jest kwotą o 1,057 mld PLN (73,9%) wyższą, niż zaplanowano w 2022 roku (1,431 mld PLN), w tym:
• 1,463 mld PLN na funkcjonowanie dowództwa i jednostek WOT (w odniesieniu do 2022 roku jest to wzrost o 52,7%);
• 787,8 mln PLN na wydatki związane z zakupami sprzętu i uzbrojenia (wzrost o 323%);
• 144,8 mln PLN na zakupy środków materiałowych (wzrost o 28,5%);
• 91,6 mln PLN na inwestycje budowlane (wzrost o 115%).
Poza WOT stosunkowo nowym i niezbędnym komponentem Sił Zbrojnych RP są również Wojska Obrony Cyberprzestrzeni. W 2023 roku na potrzeby Centrum Zasobów Cyberprzestrzeni Sił Zbrojnych (CZC SZ) planuje się wydatkować 2,27 mld PLN. To wzrost o 0,846 mld PLN (59%) w stosunku do planu z 2022 roku. Zaplanowane wydatki obejmują m.in. przeznaczenie kwoty 1271 mln PLN na funkcjonowanie CZC SZ, 865,9 mln PLN na zakup sprzętu i wyposażenia (w tym 258,5 mln PLN w ramach programu operacyjnego CYBER.MIL „Bezpieczeństwo w cyberprzestrzeni i wsparcie kryptologiczne”), 72,5 mln PLN na inwestycje budowlane. Jak widać, wydatki na cyberbezpieczeństwo w tym roku mają osiągnąć poziom zbliżony do łącznych wydatków na potrzeby WOT.
Wydatki bieżące
W ramach części 29 budżetu „Obrona narodowa” po raz pierwszy wydatki bieżące mają być niższe niż wydatki majątkowe. Zamierza się przeznaczyć na nie 40,5% łącznych nakładów zaplanowanych w części 29 budżetu. W br. ma to być kwota 39,234 mld PLN, o 13,097 mld PLN (50,1%) wyższa niż w planie na 2022 rok.
Reklama
Zobacz również
Reklama
Reklama
